Koenzim Q10 Nedir?

Koenzim Q10 (CoQ10), insan vücudunda doğal olarak bulunurken; kalp, karaciğer, böbrekler ve pankreasta en yüksek seviyelerde bulunmaktadır. CoQ10, vücudunuz tarafından üretilen ve hücrelerinizin mitokondrilerinde depolanan bir bileşiktir.

Mitokondri, enerji üretimiden sorumludur. Ayrıca hücreleri oksidatif hasara ve hastalığa neden olan bakteri veya virüslerden korur.

Koenzim Q10, vücudumuzda birkaç önemli rol oynar. Temel işlevlerinden biri, hücrelerimizde enerji üretmeye yardımcı olmaktır. Hücreler içinde enerji transferinde yer alan adenozin trifosfat (ATP) yapımında rol oynar. Diğer önemli rolü, bir antioksidan olarak hizmet etmek ve hücreleri oksidatif hasardan korumaktır.

Koenzim Q10 Kaynakları

Besinler

CoQ10, kalp, karaciğer ve böbrek gibi sakatat etlerinde, sığır eti ve tavuk kas etlerinde bulunmaktadır. Alabalık, ringa balığı, uskumru ve sardalya gibi yağlı balıklarda da bulunmaktadır.

Ayrıca ıspanak, karnabahar ve brokoli gibi vejetaryen kaynaklarda da mevcuttur. CoQ10, portakal ve çilek gibi meyvelerde de bulunmaktadır. CoQ10, soya fasulyesi, mercimek, yer fıstığı, susam, antep fıstığı gibi diğer gıda kaynaklarında bulunmaktadır.

Besin takviyeleri

CoQ10, ek olarak kolayca temin edilmektedir. CoQ10, takviyeler yoluyla alındığında da iyi emilmektedir.

Koenzim Q10 Eksiklikleri

Koenzim Q10 eksikliği; nöbetler, zihinsel engellilik, zayıf kas tonusu (hipotoni), istemsiz kas kasılmaları (distoni), ilerleyici kas sertliği (spastisite), anormal göz hareketleri (nistagmus), optik sinirlerin dejenerasyonundan (atrofi) veya gözlerin arkasındaki ışığı algılayan dokunun bozulmasından (retinopati)kaynaklanan görme kaybı ve sensörinöral işitme kaybı gibi durumlara sebebiyet verebilir.

Koenzim Q10’un Sağlığa Etkileri

Doğurganlık

Mevcut yumurtaların sayısı ve kalitesindeki düşüşe bağlı olarak dişi doğurganlık yaşla birlikte azalır. CoQ10, bu sürece doğrudan katılmaktadır. Yaş arttıkça CoQ10 üretimi yavaşlar ve yumurtaları oksidatif hasardan korumada daha az etkili hale gelir. Koenzim Q10 takviyesi kullanımı, yumurta kalitesinin ve miktarının yaşa bağlı düşüşünü azaltmaya yardımcı olur. Benzer şekilde, erkek spermi oksidatif hasarın etkilerine karşı hassastır, bu da sperm sayısında azalma, düşük sperm kalitesi ve kısırlığa neden olur.

Bu nedenle CoQ10 takviyesi, antioksidan korumayı artırarak sperm kalitesini, aktivitesini ve yoğunluğunu artırır.

Cilt Sağlığı

CoQ10, cilt hücrelerinde enerji üretimini artırarak ve antioksidan korumayı teşvik eder. Doğrudan cilde uygulanan CoQ10’un UV ışınlarının neden olduğu oksidatif hasarı azalttığı ve hatta kırışıklıkların derinliğini azalttığı gözlemlenmiştir.

Baş Ağrıları

Anormal mitokondriyal fonksiyon, hücreler tarafından kalsiyum alımının artmasına, aşırı serbest radikal üretimine ve antioksidan korumanın azalmasına sebep olur. Bu da beyin hücrelerinde düşük enerjiye ve hatta migrenlere sebebiyet verir.

CoQ10 esas olarak hücrelerin mitokondrilerinde yaşadığından, mitokondriyal işlevi iyileştirdiği ve migren sırasında oluşabilecek iltihabı azaltmaya yardımcı olduğu gözlemlenmiştir.

Egzersiz Performansı

Oksidatif stres, kas fonksiyonunu etkilediğinden egzersiz performansını da etkiler. Benzer şekilde, anormal mitokondriyal fonksiyon kas enerjisini azaltır. Kasların verimli bir şekilde kasılmasını ve egzersizi sürdürmesini zorlaştırır. CoQ10, hücrelerdeki oksidatif stresi azaltarak ve mitokondriyal fonksiyonları iyileştirerek egzersiz performansının normal fonksiyonuna yardımcı olur.

Diyabet

CoQ10’un insülin duyarlılığını artırdığı ve kan şekeri seviyelerini düzenlediği gözlemlenmiştir. CoQ10 ayrıca yağların parçalanmasını uyarır. Obeziteye veya tip 2 diyabete yol açabilecek yağ hücrelerinin birikimini azaltır.

Besinlerle birlikte ve ek bir gıda takviyesi ile koenzim Q10’u günlük beslenme planınıza eklemenizi öneririz.

Referanslar:

• Yangying Xu et al Reprod Biol Endocrinol. 2018 Mar 27. doi: 10.1186/s12958-018-0343-0
• Anja Knott et al Biofactors. 2015 Dec 9. doi: 10.1002/biof.1239
• P S Sándor et al Neurology. 2005 Feb 22;64(4):713-5. doi: 10.1212/01.WNL.0000151975.03598.ED.
• Matthew Cooke et al J Int Soc Sports Nutr. 2008 Mar 4. doi: 10.1186/1550-2783-5-8
• Maedeh Moradi et al Arch Iran Med. 2016 Aug;19(8):588-96.
• Russell T. Matthews et al Proc Natl Acad Sci U S A. 1998 Jul 21; 95(15): 8892–8897. doi: 10.1073/pnas.95.15.8892