Göz Altı Morlukları Neden Olur?
Gözlerin altında oluşan koyu halkalar, gözün çevresindeki cilt bölgesinin koyulaştığını ifade eder. Bu bölge, doğal ten rengine bağlı olarak mavi, mor, kahverengi veya siyah tonlarda görülebilir. Koyu göz halkalarının birçok olası nedeni olsa da genellikle tıbbi bir sorunun belirtisi değildir. (1) Her yaştan ve ırktan insanı etkilemesinin yanı sıra cilt tipine bağlı olarak değişen seviyelerde kendini gösterebilir. Bazı durumlarda morluklara ek olarak göz altı torbaları da oluşabilir. Bu durum yorgun bir görünüme neden olurken her zaman uykusuzluğa bağlı gelişmeyebilir. Göz altı morlukları herkesi etkileyen bir durumdur. Bunun yanı sıra yaşlılık, genetik faktörler, koyu ten rengi gibi risk faktörleri göz altı morluklarının görülme sıklığını artırır. (2)
Göz Altı Morluklarının Türleri
Genellikle göz altı morluğu olarak bilinen periorbital koyu halkalar çeşitli eksojen ve endojen faktörlerden kaynaklanabilir. Kronik hale gelebilen bu durum yüz ifadesinde donuk ve bitkin bir görünüme neden olabilir. Göz altı morlukları yetişkinlerde daha sık görülür. Bunu nedeni morlukların cilt incelmesi ve kolajen kaybının yanı sıra yaşla birlikte ortaya çıkmasıdır. Yorgunluk ve stres koyu halkaların tek nedeni olmayabilir ancak bu faktörler cildinizi olumsuz etkiler ve morluk oluşma riskini artırır. Göz altı morlukları rengine ve nedenine bağlı olarak değişkenlik gösterir: (3)
Pigmentli koyu halkalar: Kahverengi tonda beliren bu halkalar ekstra melanin üretiminin ve eşit olmayan pigment dağılımının bir sonucu olabilir.
Vasküler koyu halkalar: Bazı durumlarda göz altında şişkinlikle birlikte mavi, pembe veya mor renkte halkalar ortaya çıkabilir. Vasküler halkalar kan akışının azalması ve sıvı tutulmasına neden olan yüz derisindeki incelme sonucu damarların daha görünür hale gelmesi ile karakterizedir.
Yapısal koyu halkalar: Cilt elastikiyetinin artması, cilt altındaki yağ dokusunun azalması ve göz torbaları nedeniyle görünür hale gelen morluklar yapısal nitelik taşır.
Çok renkli koyu halkalar: Pigmentli, yapısal ve vasküler koyu halkaların bir karışımı olarak birden fazla rengin göründüğü halkalar meydana gelebilir.
Göz Altı Morluklarının Nedenleri
Gözlerin altındaki koyu halkalar, her iki gözün altındaki cilt rengindeki değişiklikle kendini gösterir. Enfeksiyonun neden olduğu bir gözde meydana gelen yaralanma, kızarıklık, şişlik nedeniyle oluşan morluktan farklıdır. Genellikle yorgunluktan kaynaklansa da bazen yaşlanmanın normal bir parçası olarak ortaya çıkar. Bazı durumlarda göz altındaki koyu halkalar uyku ve yeme alışkanlıkları gibi yaşam tarzına bağlı olarak meydana gelir. Renk değişikliği yalnızca bir gözün altındaysa ve zamanla kötüleşiyorsa bir uzmana danışmak gerekebilir. “Göz altı morlukları neden olur?” sorusunu aşağıda yer alan nedenlerle yanıtlamak mümkündür: (4)
- Uyku eksikliği veya yanlış uyku alışkanlıkları
- Alerjiler
- Hiperpigmentasyon
- Göz çevresindeki yağ dokusunda azalma
- Göz altı derisinin incelmesi
- Demir eksikliğinden kaynaklanan anemi
- Güneş ışığına fazla maruz kalma
- Gözlerin sık ovuşturulması
- Yaşlanma
- Sigara kullanımı
- Genetik faktörler
- Tiroid fonksiyonları
- Dehidrasyon
- Dermatit
- Göz damlası tedavileri
Göz Altı Morluklarının Tedavisi
Göz altı morluğunun nedeni tespit edildikten sonra nedene yönelik tıbbi tedaviler veya yaşam tarzında değişiklikler uygulanabilir. Yapılan çalışmalar genetik faktörlerden kaynaklı göz altı morluğunun tedavisinde kısıtlar bulunduğunu gösterir. (5) Bununla birlikte bazı uygulamalar mevcut durumun iyileştirilmesine yardımcı olabilir. (6)
Kişisel Bakım
Göz altı morluklarının oluşumu yanlış veya yetersiz cilt bakımından kaynaklanabilir. Yeterli uyku, bol su tüketimi, sigara kullanımı gibi bazı faktörler cilt kalitesini etkiler. Yetersiz uyku aynı zamanda stresi artırabildiğinden göz altı morlukları daha belirgin hale gelebilir. Cildin güneşe maruz kalma süresi morlukları etkileyen bir diğer faktördür. Güneş koruma faktörü 30 SPF ve üzeri olan güneş kremi, şapka, gözlük kullanarak göz altı morluklarınızın ilerlemesini önleyebilirsiniz.
Soğuk Kompres
Göz kapağına ve çevresine uygulanacak soğuk kompresler iltihapları azaltabilir. (7) Yaklaşık 10 dakika boyunca göz kapaklarınıza kalın dilimler halinde salatalık parçaları uygulayabilirsiniz. Salatalık, koyu halkaların azalması ve cilt elastikiyetinin artmasını sağlayan K vitamini bakımından zengindir. (8)
Alerjilere Karşı Önlem Alma
Göz altı morluklarının nedeni alerji olarak tespit edildiğinde nedene yönelik tedavi görmek semptomların azalmasına yardımcı olabilir. Morlukların yoğunlaştığı dönemlerde sağlık uzmanınız tarafından önerilen antihistaminikleri bu dönemlerde etkili olabilir. Bunun yanı sıra hava temizleyici kullanmak, pencereleri kapalı tutmak ve yatmadan önce duş almak semptomların azalmasında etkilidir.
Göz Kremleri
Reçetesiz verilen göz kremleri özellikle düzenli kullanıldığında göz altı morluklarının ve torbalarının görünümünü azaltabilir. K ve E vitaminleri veya iltihabı azaltan topikal antihistaminikler ihtiva eden kremler göz çevresi bakımı için olumlu sonuçlar almanıza yardımcı olabilir. (9)
Lazer Tedavisi
Göz altında bulunan cildi aydınlatmak ve koyu halkaların görünümünü azaltmak, aynı zaman kırışıklıkların giderilmesine yardımcı olmak adına lazer tedavileri birer alternatif olabilir. (10) Sağlık uzmanınızdan veya bir dermatologdan bu konu ile ilgili yardım alabilirsiniz.
Göz altı morluklarından kurtulmak için geçen süre, morluğun türüne ve nedenine göre değişkenlik gösterir. Stres nedeniyle oluşan göz altı morlukları için kaliteli bir uyku gereklidir. Geçmeyen göz altı morlukları için ise dengeli bir beslenme programı ve yaşam tarzı değişikliklerine ihtiyacınız olabilir. Göz altı morluklarını tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da doğru teknik ve tedavi ile görünümünü iyileştirmek mümkündür. Vitabiotics Perfectil içerdiği çinko, biotin, selenyum ve üzüm çekirdeği ekstratı ve genel sağlığınızı iyileştiren çok daha fazla etken madde ile daha dinç ve sağlıklı bir görünüm elde etmenize yardımcı olabilir.
Kaynaklar:
- https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/23128-dark-circles-under-eyes
- https://www.healthline.com/health/dark-circle-under-eyes#Dark-circles-under-the-eyes
- https://www.clearskin.in/guide/dark-circles-under-eyes/
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/325989#causes-and-risk-factors
- https://anndermatol.org/DOIx.php?id=10.5021/ad.2018.30.5.522
- https://www.verywellhealth.com/dark-circles-under-eyes-5223433
- https://www.aao.org/eye-health/tips-prevention/bags-under-eyes
- https://www.advbiores.net/article.asp?issn=2277-9175;year=2015;volume=4;issue=1;spage=10;epage=10;aulast=Ahmadraji
- https://anndermatol.org/DOIx.php?id=10.5021/ad.2018.30.5.522
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7992473/