E Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
E vitamini 8 farklı bileşikten oluşan ve suda çözülebilen vitaminlerden biridir. Beyin, cilt ve göz sağlığı için önemli bileşenler içerir. Bu vitamin, hücre zarlarında yer alan uzun zincirli çoklu doymamış yağ zincirlerinin korunmasında etkilidir ve biyoaktivitelerinin sürmesinde önemli rol alır. (1)
E vitamini eksikliği, kan testinde plazma tokoferol seviyesinin ölçümü ile teşhis edilir. Türkiye Beslenme Rehberi’ne göre yetişkin kadın ve erkeklerin günlük 11-13 mg E vitamini alması önerilir.
E vitamini eksikliği belirtileri, göz, cilt, sinir ve kas sistemi dahil, vücudun türlü bölgelerinde görülür. Ciltte genel olarak pullu ve kabuki bir görünüm ortaya çıkar. E vitamini eksikliği yaşayan kişi, genel olarak aşırı cilt kaşınmasından mustariptir. Gözlerin görmemesi, nörolojik semptomlar ve hatta anemiye kadar giden fiziksel sorunlar baş gösterir.
E vitamininin eksikliğinde görülebilecek sıkıntılardan biri kas yorgunluğudur. Merkezi sinir sistemini etkileyen vitamin eksikliği nedeniyle oksidatif stres baş gösterebilir ve bu da kas yorgunluğuna sebep olur. Yürüme bozuklukları ve vücut koordinasyonu sağlayamama bir diğer sorundur. Vitaminin eksikliği nedeniyle nöronların sinyal verememesi dolayısıyla yürümede bozukluk görülebilir.
Genel olarak yetersiz ve dengesiz beslenmeyle beraber, emilim sorunlarından kaynaklı da görülebilir. Emilimle ilgili problemler, safra yolları ve sindirim sorunlarıyla bağlantılı olabilir.
E vitamini Eksikliğini Nasıl Anlarım?
Depo edilen bir vitamin olduğu için eksikliğinin belirtileri hemen görülmez. Uzun süre E vitamininden eksik beslenme durumunda E vitamini eksikliğinin belirtileri şu şekilde olabilir;
- Kaslarda zayıflık
- Koordinasyon ve yürüme zorlukları
- Karıncalanma ve uyuşma
- Bağışıklık sisteminin İşlevselliğinde Bozukluklar
- Görme bozuklukları
- Yorgunluk
- Aşırı kanama
- Zihinsel bulanıklık
- Ciltte kolayca morlukların oluşması
- Cansız saçlar ve tırnaklar
- Deride ve dilde çatlaklar
- Kemik ağrıları
E Vitamini Yönünden Zengin Besinler
Bitkisel ve hayvansal kaynaklı pek çok besin E vitamini bakımından zengindir. Özellikle bitkisel yağlar, yağlı tohumlar, avokado E vitaminini önemli düzeyde bulundurur. (2)
- Et, süt, yeşillikler,
- Ispanak, kabak
- Fıstık ezmesi, fındık
- Ayçiçeği ve soya yağı, kanola yağı, zeytinyağı
- Badem, ayçiçeği çekirdeği
- Buğday tohumu
- Kara lahana, kuşkonmaz, kırmızı biber
- Pancar yeşillikleri
- Mango E vitamini yönünden zengin besinler arasındadır.
E Vitamini Eksikliğinde Yeterli Dozda Takviyelerin Önemi
Vücuttaki E vitamini düzeyine bakılmadan takviyeye başlamak, sağlığı olumsuz yönde etkileyebilir. Doktorun önerisinden daha çok miktarda E vitamini kullanıldığında, vitamin fazlalığına da neden olur. Bununla birlikte pıhtılaşma sorunları yaşanması olasıdır.
Kalp rahatsızlıkları, pıhtılaşma tehlikesi gibi sorunlar yaşanıyorsa, çok daha büyük sorunlar olması da göz önünde bulundurulmalıdır. Felç hastalığı ve kalp krizi geçirmiş kişilerin, takviye kullanması da tehlikelidir. E vitamini eksikliğinin genel belirtileri giderilirken, takviyelerin kullanılan başka ilaçlarla etkileşime girip girmediğine dikkat etmek faydalıdır.
E Vitamininin Faydaları Neler? Takviyeleri Nasıl Kullanılmalıdır?
E vitamini takviyeleri, düzenli beslenmeyle birlikte alındığında işe yarar. E vitamini antioksidan özelliğiyle birlikte vücuttaki serbest radikallerle savaşır. Bazı araştırmalar, E vitamini takviyelerinin kalp hastalıklarını önlemesi ve cilt rahatsızlıklarını iyileştirebilmesi açısından etkili olduğunu belirtir. Bununla birlikte Alzheimer hastalığına karşı da koruyucu olabileceği ifade edilir.
E vitamini eksikliğinin giderilmemesi durumunda vitamin takviyesi alınabilir. Bu takviyelerin nasıl ve ne zaman kullanılacağı da önemli hususlardan biridir. E vitamininin takviyelerini kullanmadan önce kutu üzerinde yazan bilgileri okumak önemlidir. Bu takviyeler sabah ya da akşam tok karnına tüketilebilir.
- (2017). BİR ANTİOKSİDAN OLARAK E VİTAMİNİ. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (3), 149-157. https://dergipark.org.tr/en/pub/balikesirsbd/issue/38442/452777
- Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER), 2022.
