Guarana Ekstresi: Doğadan Gelen Enerji Deposu

Guarana (Paullinia cupana), geleneksel tıbbi ve etkili bir uyarıcı olarak bilinen, Amazon’a özgü bir tırmanıcı bitki türüdür. Guarananın bu faydalı özelliklerine atfedilen ana bileşeni, ekstraktın nasıl hazırlandığına bağlı olarak kahve çekirdeklerinde bulunan miktarın dört katından fazla olabilen kafeindir. (1)

Guarana ekstresi, genellikle enerji içecekleri, takviyeler ve bazı doğal sağlık ürünlerinde bulunur. İçeriğindeki doğal uyarıcılar, zihinsel uyanıklığı artırabilir, yorgunluğu azaltabilir ve fiziksel dayanıklılığı destekleyebilir. Kafein içeren bitkisel bir kaynak olarak, guarana, kahve çekirdeklerinden elde edilen kafeinden farklı olarak daha yavaş salınan bir kafein formu içerir. Bu, enerji seviyelerini daha uzun süre korumaya yardımcı olabilir.

Guarana ekstresi ayrıca metabolizmayı hızlandırabilir, yağ yakımını artırabilir ve kilo kontrolüne destek olabilir.

Guarana Ekstraktının Faydaları

Antioksidanlar açısından zengin

Guarana, antioksidan özelliklere sahip kafein, teobromin, tanenler, saponinler ve kateşinler gibi bileşikler içerir. Antioksidanlar hücreleri yaşlanma, kalp hastalığı, kanser ve diğer hastalıklarla bağlantılı serbest radikallerin neden olduğu hasarlardan koruyabilir.Beslenmemizde bulunan antioksidanlar, oksidatif stresin nötralizasyonu için rol almaktadır. (2)

Besinler sebepli antioksidan eksikliği çok sayıda kronik rahatsızlığın sebebidir ve her besin, yapısı ve antioksidan işlevi bakımından benzersizdir.

Yorgunluğu gidermeye yardımcı

Guarana, odaklanmanın ve zihinsel enerjinin korunmasına yardımcı olabilecek bir kafein kaynağıdır. Kafein, beynin rahatlamasına yardımcı olan bir bileşik olan adenozinin etkilerini bloke ederek çalışır. Çalışmalar guarana içeren takviyeler alan kişilerde yorgunluğu azaltabildiğini ve çeşitli görevlerde bilişsel performansı artırabildiğini göstermiştir. (3)

Daha iyi öğrenme deneyimi sunabilir

Yapılan bir çalışmada guarana, beyin fonksiyonlarını desteklemesi ile bilinen diğer bileşik olan ginseng ile karşılaştırıldı. Hem guarana hem de ginseng hafızayı ve test performansını geliştirse de guarana alan kişiler verilen bilişsel görevleri daha fazla dikkat ederek görevleri daha hızlı tamamladığı görüldü. (4)

Kilo vermeyi teşvik edebilir

Guarana, metabolizmayı hızlandırarak, iştahı bastırarak ve yağ yakımını artırarak kilo kaybına yardımcı olabilir. Bir çalışma, guarananın sağlıklı yetişkinlerde dinlenme metabolizma hızını ve yağ oksidasyonunu arttırdığını buldu. (5)

Kronik ishali hafifletebilir ve kabızlığı tedavi edebilir

Guarana geleneksel olarak ishal ve kabızlık gibi mide-bağırsak bozukluklarını tedavi etmek için kullanılmıştır. Antioksidan özellikleri, besin zehirlenmesi ve bakteri bulaşması gibi durumlara karşı kayda değer aktivite göstermiştir. (6)

Kalp sağlığını iyileştirebilir

Guarana, kan basıncını düşürerek, kan akışını iyileştirerek ve kolesterol düzeylerini düşürerek kardiyovasküler sistem üzerinde olumlu etkilere sahip olabilir. Bir çalışma, guarananın sağlıklı yetişkinlerde kan basıncını ve kalp atış hızını düşürdüğünü buldu. (7)

Guarana Metabolizmayı ve Enerjiyi Nasıl Artırır?

Guarananın metabolizmayı ve enerjiyi artırmasının ana mekanizmalarından biri kafein içeriğidir. Kafein, merkezi sinir sistemi, sempatik sinir sistemi ve metabolik hızın aktivitesini artırabilen bir uyarıcıdır. Kafein ayrıca adrenalin, noradrenalin, dopamin ve serotonin gibi enerji tüketimini düzenleyen diğer hormonların ve nörotransmitterlerin etkilerini de artırabilir.

Guarananın metabolizmayı ve enerjiyi arttırdığı bir diğer mekanizma da antioksidan içeriğidir. Antioksidanlar hücreleri serbest radikaller ve antioksidanlar arasındaki dengesizlik durumu olan oksidatif strese karşı koruyabilir. Oksidatif stresi azaltarak antioksidanlar hücresel verimliliği artırabilir, hasarı onarabilir ve iltihabı önleyebilir. (2)

Guarana Güvenli ve Etkili Bir Şekilde Nasıl Kullanılır?

Guarana, dengeli bir beslenmenin parçası olarak makul miktarlarda tüketildiğinde genellikle güvenli kabul edilir. Ancak bazı kişilerde kafein içeriği veya diğer bileşikler nedeniyle yan etkiler veya etkileşimler yaşanabilir. Örneğin;

Fazla tüketimi ile içeriğindeki Kafein, uykunun başlamasını geciktirerek, derin uyku aşamalarını azaltarak ve uyanmaları artırarak uyku kalitesini ve miktarını etkileyebilir. Bu sebeple yatma saatine yakın tüketmekten kaçınmanız önerilir.

Kafein; kortizol ve adrenalin gibi stres hormonlarının salınımını uyararak anksiyete belirtilerini tetikleyebilir veya kötüleştirebilir. (8)

Vitamin takviyesi olarak alınacak ise günlük önerilen doz ile sınırlandırılması tavsiye edilir.

Guarana Ektresi İçeren Besin Takviyeleri

Guarana, tıbbi ve enerji verici özellikleri nedeniyle yüzyıllardır kullanılan bir bitki özüdür. Gördüğümüz üzere genelde yorgunluğu azaltmak, odaklanmayı geliştirmek, metabolizmayı hızlandırmak gibi sağlık açısından çeşitli faydalara sahip olabilecek diğer faydalı bileşikleri içerir. Bu amaçlardan yola çıkarak, Wellwoman Energy Fizz tabletleri, guarana ekstresi içeriği ile enerji oluşumuna katkıda bulunur. Günümüzün yoğun yaşamında kadınların enerji ihtiyaçlarını karşılaması için özel olarak üretilmiştir ve her tablet içinde günlük tüketim için güvenli dozda guarana ektresi bulunmaktadır. Kadınların demir eksiklikleri erkeklere kıyasla daha fazladır, özellikle regl dönemleri bu eksikliğin ilk sebebidir. Öte yandan demir yorgunluğun ve bitkinliğin azalmasına katkıda bulunur.(9)

Bu sebeplere dayanarak; Wellwoman Energy Fizz tabletleri, demir, C vitamini, çinko ve guarana ekstresi gibi takviyeleri içerir.

Guarana, dengeli bir beslenmenin parçası olarak uygun miktarda tüketilmelidir. Guarana’yı güvenli ve etkili bir şekilde kullanmak için ürün etiketindeki dozaj ve talimatlara veya doktorunuzun belirttiği yönlendirmelere uymanız önemlidir.

Kaynakça

• Moustakas D, Mezzio M, Rodriguez BR, Constable MA, Mulligan ME, Voura EB. Guarana provides additional stimulation over caffeine alone in the planarian model. PLoS One. 2015 Apr 16;10(4):e0123310. doi: 10.1371/journal.pone.0123310. PMID: 25880065; PMCID: PMC4399916.
• Pham-Huy LA, He H, Pham-Huy C. Free radicals, antioxidants in disease and health. Int J Biomed Sci. 2008 Jun;4(2):89-96. PMID: 23675073; PMCID: PMC3614697.
• Kennedy DO, Haskell CF, Robertson B, Reay J, Brewster-Maund C, Luedemann J, Maggini S, Ruf M, Zangara A, Scholey AB. Improved cognitive performance and mental fatigue following a multi-vitamin and mineral supplement with added guaraná (Paullinia cupana). Appetite. 2008 Mar-May;50(2-3):506-13. doi: 10.1016/j.appet.2007.10.007. Epub 2007 Oct 30. PMID: 18077056.
• D.O. Kennedy, C.F. Haskell, K.A. Wesnes, A.B. Scholey, Improved cognitive performance in human volunteers following administration of guarana (Paullinia cupana) extract: comparison and interaction with Panax ginseng, Pharmacology Biochemistry and Behavior, Volume 79, Issue 3, 2004, Pages 401-411, ISSN 0091-3057, https://doi.org/10.1016/j.pbb.2004.07.014.
• Dulloo AG, Geissler CA, Horton T, Collins A, Miller DS. Normal caffeine consumption: influence on thermogenesis and daily energy expenditure in lean and postobese human volunteers. Am J Clin Nutr. 1989 Jan;49(1):44-50. doi: 10.1093/ajcn/49.1.44. PMID: 2912010.
• Antioxidant and antimicrobial activity of guarana seed extracts, Food Chemistry, Volume 104, Issue 3,2007, Pages 1258-1268, ISSN 0308-8146, https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2007.01.074.
• Subbiah MT, Yunker R. Studies on the nature of anti-platelet aggregatory factors in the seeds of the Amazonian Herb Guarana (Paullinia cupana). Int J Vitam Nutr Res. 2008 Mar;78(2):96-101. doi: 10.1024/0300-9831.78.2.96. PMID: 18791978.
• https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-third/caffeine/art-20045678
• 26.01.2017 tarih ve 29960 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği