D Vitamini Kilo Aldırır Mı? Diyet ve D Vitamini İlişkisi
D vitamini, kemik sağlığı, bağışıklık sistemi fonksiyonu ve kalsiyum seviyelerinin düzenlenmesi dahil olmak üzere çeşitli vücut fonksiyonlarında önemli bir rol oynayan temel bir besindir. D vitamini kilo aldırmaz, ancak vücut ağırlığının düzenlenmesinde ve kilo kontrolünde önemli bir rol oynayabilir. D vitamini, kalsiyum ve fosfor gibi minerallerin vücut tarafından emilimini düzenlemekle birlikte, genel olarak metabolizma üzerinde etkili bir hormon olan kalsitriolün sentezine katkıda bulunur.
Bazı çalışmalar, özellikle aşırı kilolu veya obez bireylerde D vitamini eksikliği ile kilo alımı arasında potansiyel bir bağlantı olduğunu öne sürüyor. Yapılan klinik çalışmada D vitamini eksikliği olan obez katılımcıların D vitamini takviyesi ve diyetle birlikte kilo, beden kitle indeksi ve yağ kütlesinde azalma görülmüştür. (1)
D Vitamini Eksikliği ve Kilo Alımı
D vitamini eksikliği vücudun kiloyu düzenleme yeteneğini bozabilir ve kilo alımına katkıda bulunabilir. D vitamini reseptörleri yağ dokusunda bulunur ve D vitamini yağ hücrelerinin üretimini ve depolanmasını etkileyebilir. Bazı araştırmacılar, düşük D vitamini düzeylerinin bu reseptörlerin işlevini etkileyerek kilo alma riskinin artmasına yol açabileceğine inanmaktadır.
D vitamini yağ dokularında depolandığından, daha fazla miktarda vücut yağına sahip kişiler, daha düşük vücut ağırlığına sahip kişilerinkine benzer kan seviyelerini korumak için daha fazla miktarda D vitaminine ihtiyaç duyabilir. (2)
Bu ilişkiyi kanıtlayan başka klinik çalışmalar da mevcuttur. 6 hafta boyunca D vitamini takviyesi kullanımından sonra kontrol grubuna göre ağırlık, bel çevresi ve vücut kitle indeksi (BMI) anlamlı derecede azaldı, kandaki D vitamini ise anlamlı düzeyde arttı.(3)
D Vitamini Eksikliği ve İnsülin Direnci
Ayrıca, D vitamini seviyelerinin düşük olması, insülin direnci gibi metabolik sorunlarla ilişkilendirilmiştir. Bu durum, kilo alımını kolaylaştırabilir.
Çünkü D vitamini, sadece kemik ve mineral metabolizmasının düzenleyicisi değil, aynı zamanda glukoz homeostazı ve insülin direnci de dahil olmak üzere birçok önemli insan hastalığıyla ilişkilendirilen etkili bir bağışıklık düzenleyicidir. Hem insanlarda hem de hayvan modellerinde, D vitamini eksikliğinin insülin salgısını etkilediği gösterilmiştir. Artan kanıtlar, insülin direncinin patogenezinde D vitamininin rolünü, ona bağlı metabolik ve bağışıklık yollarını içeren faktörleri göstermektedir. Bu sebeple D vitamini takviyeleri metabolizmada uygun bir yönetim sağlayabilir ve insülin direncini iyileştirmeye yardımcı olabilir. (4)
Aslında düşük D vitamini düzeyleri ve ciddi obezite, yüksek Vücut Kitle İndeksi, bel çevresi, kan basıncı, bozulmuş lipit ve glisemik profil ve insülin direnci gibi bazı kardiyo-metabolik risk faktörleriyle önemli ölçüde ilişkilidir. Aynı zamanda daha kötü kardiyovasküler durumlar ile de ilişkili görünmektedir. (5)
Düzenli D Vitamini Kullanmak Zorunda Mıyız?
D vitamini, güneş ışığından ve bazı besinlerden alabileceğimiz, vücudumuzun birçok işlevi için gerekli olan yağda eriyen bir vitamindir. D Vitamini, güneş ışığından sentezlenebilirken, bazı insanlar güneşe yeterince maruz kalmayabilir veya yeterli miktarda D Vitamini içeren yiyecekleri tüketmeyebilir. Bu nedenle, bazı insanlar düzenli olarak D Vitamini takviyeleri kullanmak zorunda kalabilir.
Bu yazıda bahsettiğimiz gibi, D vitamini kilo alımı ile ilişkilidir. D vitamini eksikliği, vücutta insülin direncine neden olabilir. İnsülin direnci, kan şekerinin yükselmesine ve yağ depolanmasına sebep olur. Bu da kilo artışına ve diyabet riskine yol açar. Ayrıca D vitamini eksikliği, iştah artışına ve tatlı yeme isteğine neden olabilir. Bu da kalori alımını artırır ve kilo vermeyi zorlaştırır. Dolayısıyla düzenli D vitamini kullanmak, kilo kontrolü için faydalıdır.
Ayrıca, D vitamini normal kemiklerin korunmasına, normal kas fonksiyonunun korunmasına, normal dişlerin korunmasına katkıda bulunur, bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur ve hücre bölünmesinde görevi vardır. (6)
D vitamini eksikliği, kemik erimesi, kas güçsüzlüğü, bağışıklık sistemi zayıflığı, depresyon ve kronik hastalıklar gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle düzenli olarak D vitamini almak çok önemlidir.
D vitamini nasıl kullanılır?
D vitamininin en iyi kaynağı güneştir. Güneş ışığı ciltte D vitamininin sentezlenmesini sağlar. Bu nedenle günde 15-20 dakika güneşe çıkmak yeterlidir. Ancak güneş ışığının yetersiz olduğu kış aylarında veya güneşe çıkmanın mümkün olmadığı durumlarda D vitamini takviyesi almak gerekebilir.
- D vitamini takviyesi tablet, damla veya şurup şeklinde olabilir. Hangi formun tercih edileceği kişinin yaşına, sağlık durumuna ve doktorun önerisine göre değişir. D vitamini takviyesi alırken dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
- D vitamini yağda eriyen bir vitamindir. Bu nedenle yağlı gıdalarla birlikte alınması emilimini artırır. Avokado, fındık, yumurta, tam yağlı süt ürünleri gibi sağlıklı yağlar içeren besinlerle birlikte alınması önerilir.
- D vitamini takviyesi sabah kahvaltıdan sonra alınmalıdır. Günün ilerleyen saatlerinde alınması uyku kalitesini bozabilir.
Ultra Vitamin D Gummies, şeker ve tatlandırıcı içermeyen formülüyle günlük ihtiyaç duyulan D vitamini takviyesini sağlar. Portakal aromalıdır ve jelatin, koruyucu,ya da renklendirici, tatlandırıcı, GDO, laktoz, soya ve maya içermez. Vegan ve vejeteryanlar için uygundur.
İngiltere’nin 1 numaralı vitamin firması olan Vitabiotics’in bu D vitamini takviyesi çiğnenebilir formdadır ve günde 1 adet kullanım ile 25µg (1000IU) D3 vitamini sağlar. Eğer hap yutmada zorlanan biriyseniz de çiğnenebilir formda olan gummy vitamin alternatifi sizin için doğru bir alternatif olabilir.
Kaynakça
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30246883/
- https://www.healthline.com/nutrition/low-vitamin-d-and-weight-gain#vitamin-d-weight-gain
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6071442/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3440067/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33213116/
- 26.01.2017 tarih ve 29960 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği