Astımın Belirtileri Nelerdir? Astım Tedavisi
Astım, solunum yollarının daralması, şişmesi ve ekstra mukus üretebilmesi durumudur. Bu, solunumu zorlaştırır ve nefes verirken öksürme, nefes alırken ıslık sesi (hırıltı) ve nefes darlığına neden olmaktadır. Bazı insanlar için astımın belirtileri belirsizdir. Bazıları içinse günlük aktivitelere müdahale eden ve yaşamı tehdit eden bir astım atağına yol açan büyük bir sorun olur.
Astım tedavi edilemez, ancak astımın belirtileri kontrol altına alınır. Astımın belirtileri genellikle zamanla değiştiği için, belirtilerini takip etmek ve gerektiğinde tedavinizi ayarlamak için doktorunuzla işbirliği yapmanız önemlidir.
Astım Neden Olur?
Genetik faktörler, alerjenlere maruz kalma, hava kirliliği, sigara dumanı ve solunum yolu enfeksiyonları sayılır. Astımın semptomları kişiden kişiye değişiklik gösterir ve bazen hafif bazen şiddetli olmaktadır.
Astımın Belirtileri Nelerdir?
Astım belirtileri kişiden kişiye değişir. Nadiren astım atakları geçiriyorsanız, semptomları yalnızca belirli zamanlarda (örneğin egzersiz yaparken) gösterebilir veya semptomları her zaman yaşayabilirsiniz.(1)
Astımın belirtileri ve semptomları şunları içerir:
- Nefes darlığı
- Göğüste sıkışma veya ağrı
- Çocuklarda nefes verirken hırıltı
- Nefes darlığı, öksürük veya hırıltıdan kaynaklanan uyku sorunları
- Soğuk algınlığı veya grip gibi solunum yolu virüslerinin kötüleştirdiği öksürük veya hırıltılı solunum atakları
Astımın Belirtileri Ne Zaman Kötüleşir? Astım Atağı
Hava soğuk ve kuru olduğunda daha kötü olabilen egzersize bağlı astım,
Kimyasal dumanlar, gazlar veya toz gibi işyeri tahriş edici maddelerin tetiklediği mesleki astım,
Polen, küf sporları, hamamböceği atıkları veya evcil hayvanların döktüğü deri parçacıkları ve kurumuş tükürük gibi havadaki maddeler tarafından tetiklenen alerjiye bağlı astım.
Şiddetli bir astım krizinin belirtileri şunlardır:(2)
- Hırıltı, öksürük ve göğüste sıkışmanın şiddetli ve sürekli hale gelmesi
- Yemek yiyemeyecek, konuşamayacak veya uyuyamayacak kadar nefessiz kalmak
- Daha hızlı nefes almak
- Hızlı kalp atışı
- Uyuşukluk, kafa karışıklığı, bitkinlik veya baş dönmesi
- Mavi dudaklar veya parmaklar
- Bayılma
Çocuklarda Astımın Belirtileri
Astım, çocuklarda sıkça rastlanan ve tedavi edilmesi gereken bir solunum yolu hastalığıdır. Astımın belirtileri çocuktan çocuğa değişiklik gösterebilir, ancak bazı yaygın işaretler vardır. Çocuklarda astım belirtileri arasında en sık rastlananlar; hırıltılı solunum, öksürük, nefes darlığı ve göğüste sıkışma hissidir. Bu belirtiler genellikle gece veya erken sabah saatlerinde daha belirgin hale gelebilir ve fiziksel aktivite veya alerjenlerle temas sonrasında kötüleşebilir.
Çocuklarda astımın nedenleri arasında genetik yatkınlık, alerjenlere maruz kalma, hava kirliliği ve solunum yolu enfeksiyonları sayılabilir. Astımın tetikleyicileri arasında egzersiz, stres, ev temizlik malzemelerine maruz kalma, parfümler, soğuk hava, sigara dumanı, ev tozu akarları, evcil hayvan döküntüleri, polenler ve küfler bulunur.
Çocuklarda astım tanısı, genellikle tekrarlayan hırıltılı solunum, öksürük ve nefes darlığı şikayetleri üzerine konur. Astım tedavisi, inhaler kortikosteroidler, bronkodilatörler ve alerji tedavisi gibi ilaçlarla yapılır. Ayrıca, astımı tetikleyebilecek faktörlerden kaçınmak ve düzenli doktor kontrolü de tedavinin önemli bir parçasıdır.(3)
Normal Öksürük Mü Astım Mı?
Öksürükle astımı ayırt etmek için dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır: Astım öksürüğü genellikle kuru ve uzun süreli olur, gece veya erken sabah saatlerinde kötüleşebilir, egzersiz veya gülmekle tetiklenebilir. Normal öksürük ise genellikle bir enfeksiyonun belirtisi olarak ortaya çıkar ve genellikle balgamla birlikte gelir. Astım öksürüğü, genellikle inhaler ilaçlarla hafifletilebilirken, normal öksürük genellikle kendiliğinden geçer veya öksürük şurupları ve diğer tedavilerle yönetilir.
Astımın Tedavisi Ve Önlenmesi
Astımın korunma yolları arasında alerjenlerden kaçınma, sigara dumanından uzak durma, hava kirliliğine maruz kalmamak ve düzenli egzersiz yapmak bulunur. Astım tedavisi, hastalığın kontrol altına alınmasını ve semptomların yönetilmesini amaçlar. Tedavi genellikle inhaler ilaçlar, oral ilaçlar ve bazı durumlarda immünoterapi içerir.
Astım Belirtilerini Nasıl Önleyebilir Ve Tedavi Edebilirim?
Astımın tedavisi yoktur ancak kontrol altına alınır. Astımın belirtilerini kontrol altına almanın iki adımı vardır: ilaç almak ve astımı tetikleyen faktörlerden kaçınmak veya sınırlamak.(4)
Astım semptomlarını önlemek için:
- Astım tetikleyicileri ve alerjenleriniz ile teması önleyin veya sınırlandırın. Evinizdeki astım tetikleyicilerini ve alerjenleri belirlemek ve iç mekan ortamınızı daha sağlıklı hale getirmek için önlemler alabilirsiniz. Yün halıları ortadan kaldırabilir, halı kullanmayabilir, yün yorgan tercih etmeyebilir ve evdeki toz ve akarlara karşı yataklarınızı daha düzenli temizleyebilirsiniz.
- Soğuk algınlığı ve grip gibi solunum yolu enfeksiyonları astımı kötüleştirir. Her yıl grip aşısı yaptırmak bu duruma karşı sizi koruyabilir. Önerilen diğer aşıları yaptırarak akciğerlerinizi sağlıklı tutabilirsiniz.
- Astım ilaçlarınızı belirtildiği şekilde alın. Doktorunuz astımınızı kontrol altına almak için bir ilaç verdiyse, onu söylendiği şekilde alın. Bu gerektiğinde veya her günü kapsar.
- Genel sağlığınıza dikkat edin. Bol bol uyumaya ve egzersiz yapmaya çalışın. Mümkün olduğunca sağlıklı yiyecekler yiyin, susuz kalmayın ve stresi yönetmenin yollarını bulun.
Ani astım semptomlarını tedavi etmek için:
Semptomların ilk belirtisinde rahatlamanızı sağlayacak ilaçları alın. Hızlı rahatlama sağlayan ilaçlarınızı her zaman yanınızda bulundurun. Semptomların ne zaman ve nerede olacağını asla bilemezsiniz. Astımın belirtilerini hissetmeye başlar başlamaz inhaler vb ilaçlarınızı kullanın.
Kaynaklar:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/asthma/symptoms-causes/syc-20369653
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/6424-asthma
