Boy Uzaması İçin Ne Yapmalı?

Fizyolojik büyüme ile ilişkili olan boy uzaması, ortalama olarak 18 yaşına kadar devam eder. Kemik uçlarında bulunan büyüme plakları kemikleşip kapanana kadar süren boy uzamasında pek çok faktör etkin rol oynayabilmektedir. Hem genetik hem de çevresel etkenler sağlıklı bir boy uzaması sürecinde rol oynayabilmektedir. Vücudun ihtiyaç duyduğu temel vitamin ve mineraller eksik alınırsa boy uzamasında aksamalar meydana gelebilmektedir (1). Boy uzaması için ne yapmalı diye merak ediyorsanız bazı önemli noktalara dikkat edebilirsiniz.

Boy Uzamasında Etkili Olan Faktörler

Genetik ve çevresel faktörler etkilidir. Anne ve babanın gen havuzundan hangi kalıtımsal özellikler aktarılmışsa çocukların boy özellikleri de bundan etkilenmektedir. Çocukların kısa veya uzun boylu olma durumu genetik özelliklere %95 oranında bağlıdır. Çevresel faktörler ise boyu %5 oranında etkiler (2). Genel sağlık durumu, beslenme düzeni, günlük fiziksel aktiviteler ve uyku düzeni gibi çok sayıda çevresel faktör boy uzaması sürecinde rol oynayabilmektedir.

Çocuklarda sağlıklı bir büyüme ve gelişme sürecini desteklemek için mutlaka uzman hekim görüşlerinden destek almalısınız. Bu sayede önceden tespiti yapılara büyüme geriliği gibi problemlerin önüne zamanında geçilebilmektedir. Kemiklerdeki büyüme plakları gelişimini tamamlamadan önce bu tür teşhisler konularak boy uzama sürecinin sağlıklı bir şekilde desteklenmesi sağlanabilmektedir (3).

Büyüme plaklarından sonra yapılan tedaviler boy uzamasına katkıda bulunmamaktadır. Bu açıdan, doğru zamanda doğru teşhis yapılması ve gerekli tedavi yöntemlerinin uygulanması oldukça önemlidir. Büyüme plakları kapanmamış çocuklarda boyun bir miktar uzatılması mümkündür (4). Ayrıca boy kısalığının altında yatan nedenler araştırılarak hastalıklardan kaynaklı bir durum varsa tedavi sürecine başlanmaktadır. Sağlıklı bir kilo verme süreci desteklendiğinde boy uzaması da sağlanabilmektedir (5). Hastalıklardan kaynaklanmayan durumlarda çevresel faktörler üzerinde değişiklikler yapılarak boy uzamasına yardımcı olunur.

Egzersizlerin Boy Uzamasına Etkisi

Düzenli fiziksel aktiviteler, gelişim döneminde olan çocukların boylarının uzamasını sağlayabilir. Kemiklerin büyüme plakları kapanmadan önce yapılan bazı egzersizler boy uzamasını destekleyen etkilere sahiptir (6). Bu nedenle gelişme dönemindeki çocuklara özellikle basketbol gibi spor dallarıyla ilgilenmeleri tavsiye edilir (7). Buna ek olarak yoga, kas ve iskelet sisteminin esnekliğini artırmayı sağlayabilir. Çocuk yogası tekniklerini inceleyerek kemiklerin esnekliğini artırırken uzamasını da destekleyebilirsiniz (8).

Bisiklet sporları normal boy uzamasını destekleyen hareketler içerir. Bara asılmak, zıplamak, köprü vücut esnetme ve köprü egzersizleri kemik gelişimine önemli katkılarda bulunur (7). Yüzme sporlarıyla ilgilenen çocuklar hem eğlenceli bir aktiviteyle buluşabilir hem de bu aktiviteler çocukların normal boy uzamasını destekleyebilir (9). Düzenli olarak yapılan bu egzersizler dengeli beslenme rejimleri ile desteklenerek boy uzama sürecinde olumlu katkılar sağlayabilmektedir. Egzersizler ve beslenme düzenine ek olarak stressiz bir yaşam tarzının benimsenmesi de normal büyüme ve gelişme sürecini destekler. Genetik açıdan uzun boy özelliklerine eğilimli olan çocuklar doğru spor ve egzersizlere yönlendirilerek sağlıklı ve normal bir boy uzama süreci geçirebilirler. Uyku düzeni ve beslenme rejimi gibi çevresel koşulları iyileştirmek genetik faktörlerin olumlu etkilerinin ön plana çıkmasına yardımcı olur (10).

Boy Uzamasını Destekleyen Beslenme Düzeni

Çocukların normal büyüme ve gelişme süreci geçirmesi için dengeli beslenmesi gerekir. Peki, boy uzaması için ne yapmalı? Nasıl bir beslenme düzeni takip edilmelidir? Süt ve süt ürünlerinde bulunan kalsiyum, kemiklerin normal yapısının korunmasına katkıda bulunmaktadır. Tavuk eti ve balıkta bulunan güçlü protein içerikleri kas ve iskelet sisteminin normal işlevinin sürdürülmesine destek olur. Yumurta akı B12 kaynağı olmasının yanı sıra protein içeriğiyle de normal boy uzamasına katkıda bulunmaktadır. Kuru yemişler, muz, yulaf ezmesi ve havuç gibi besinler de beslenme rejimine eklenerek normal büyüme ve gelişme sürecine olumlu katkılarda bulunabilmektedir (11).

Dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzeninin yanı sıra mineral ve vitamin takviyelerinden de destek almak gerekmektedir (12). Uzman hekim görüşlerine başvurarak çocuğunuzun ihtiyaç duyduğu mineral ve vitamin takviyelerini sağlayabilirsiniz. Bu takviyelerin dozu ve kullanım süresiyle ilgili en doğru bilgiyi uzman hekiminizden alabilirsiniz.

Beslenme Düzeni ve Spor

Çocuğunuz sporla ilgileniyorsa mineral ve vitamin takviyelerine daha çok ihtiyaç duyabilir. Bu açıdan kalsiyum, magnezyum ve D vitamini takviyeleri normal kemiklerin korunmasına katkıda bulunmaktadır (12). Kemiklerin doğal yapısında bulunan kalsiyum, normal kemik yapısını desteklemektedir. Ayrıca hormon sentezini uyararak büyüme ve gelişme sürecine katkıda bulunmaktadır. Magnezyum kas, enzim ve protein sentezinde rol oynamaktadır. Metabolik sistemin normal düzeninin korunmasına da destek olmaktadır. Ayrıca kasların işlevini sürdürmesine yardımcı olarak normal hareket sistemi sağlığına katkıda bulunmaktadır. D vitamini ise kemiklerin normal yapısını koruyarak kemik erimesi olarak da bilinen oesteoporoz riskini azaltmaya destek olmaktadır. Bu takviyeleri kompleks ürün içerikleri ile tercih edebileceğiniz gibi tek başına da kullanabilirsiniz (13).

Her bireyin ihtiyaç duyduğu mineral ve vitamin takviyesi birbirinden farklıdır. Yaş, cinsiyet, sağlık durumu ve fiziksel aktivite durumu kişiye özel olduğu için uzman hekim görüşleri ile doğru miktarda besin takviyesi alabilirsiniz (14). Vitabiotics’in zengin içerikler ile hazırlanan besin takviyeleri farklı yaş gruplarının ihtiyaçlarına hitap eden seçenekler sunar. Vitabiotics’in magnezyum, kalsiyum ve D vitamini içeren takviyelerinden destek alarak çocuğunuzun boy uzama sürecine katkıda bulunabilirsiniz.

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18196941/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26437621/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20308212/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8262491/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20070916/
6. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8614759/
7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30593790/
8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29397087/
9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30484439/
10. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32218770/
11. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28244711/
12. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28746059/
13. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31783636/
14. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32063089/