Kansızlık Sebepleri Nelerdir?

Anemi olarak da bilinen kansızlık, vücuttaki doku ve organlara oksijen taşınmasını sağlayan yeterli miktarda kırmızı kan hücresi bulunmadığında ortaya çıkar (1). Dolaşım sisteminde görev alan sağlıklı kırmızı kan hücrelerinde azalma meydana geldiğinde kansızlığa bağlı belirtiler görülmektedir (2). Bu duruma ek olarak kansızlık sebepleri oldukça çeşitlidir. Okul öncesi yaş grubundaki çocuklarda daha sık görülen kansızlık, kırmızı kan hücresi yıkımında da belirti gösterir (3).

Kansızlık Sebepleri ve Çeşitleri

Vücudun sağlıklı işleyişini sürdürebilmesi için kırmızı kan hücrelerine ihtiyacı vardır (4). Bu hücrelerin yapısında demir molekülleri barındıran ve kompleks bir protein olan hemoglobin yer alır. Hemoglobinler, akciğerlerden vücudun gerekli bölümlerine oksijen taşır. Ancak anemi durumunda vücuttaki doku ve organlar yeteri miktarda oksijenle buluşamaz (5). Vücudunuz kansızlığa bağlı olarak çeşitli sinyaller verebilmektedir. Bunlardan en sık görülen belirtiler uzun süreli yorgunluk hali, halsizlik ve saç dökülmesidir (6). Bu tür olumsuz etkiler kişinin yaşam kalitesini azaltarak günlük aktivitelerini yerine getirmesini sekteye uğratabilmektedir. Kansızlık sebepleri faktörlerinin en sık görülenleri şunlardır:

• Yetersiz Beslenme: Dengeli ve sağlıklı besin kaynakları yeteri kadar alınmadığında anemik problemler meydana gelebilmektedir (7). Fakat takviye ürünler ve doğru beslenme kaynaklarıyla yetersiz beslenmeden kaynaklanan kansızlık sorunu azaltılabilmektedir.

• Genetik Faktörler: Kansızlık sadece çevresel faktörlere bağlı olarak ortaya çıkmaz. Genetik nedenler de anemiyi tetikleyebilmektedir. Uygun tedavi yöntemleri ile genetik faktörlerin yarattığı anemi türünün yarattığı olumsuz belirtiler kontrol altına alınabilmektedir.
• B12 Eksikliği: İnce bağırsak, pankreas ve mide normal işlevini yerine getirdiğinde yeterli miktarda B12 emilimi sağlanmaktadır. Böylece bu organlardan birinde meydana gelen bir işlev bozukluğu B12 eksikliğine neden olur. Bu vitaminin eksikliğine bağlı olarak kansızlık ortaya çıkabilmektedir (9).

Kansızlık Belirtileri Nelerdir?

Kansızlık belirtileri oldukça geniş bir yelpazede seyreder. Bu belirtiler aneminin türüne, yaşa, yoğunluğuna ve mide ülseri gibi şikayetlere göre farklılık gösterir. Ancak pek çok kansızlık türünde ortak belirtiler gözlenmektedir. En çok görülen kansızlık belirtileri enerji kaybı, çabuk yorulma, baş ağrısı, ciltte solgun görünüm, göğüs ağrısı, baş dönmesi, bacaklarda hissedilen kramplar, nefes darlığı, uykusuzluk, düzensiz ya da hızlı kalp atışıdır (10).

B12 vitamini eksikliğine bağlı olarak gelişen kansızlık türünde el ve ayaklarda uyuşukluk ile karıncalanma şikayeti oluşabilmektedir. Dokunma duyusunda kayıplar meydana gelebilmekte ve buna bağlı olarak yürüme güçlüğü yaşanabilmektedir. Bu belirtilere çeşitli hafıza problemleri de eşlik edebilmektedir (11).

Sinirlilik hali, dil yapısının pürüzsüzleşmeye başlaması ve ishal gibi belirtiler folik asit eksikliği anemisini düşündürebilmektedir (12). Orak hücreli anemi türünde ise enfeksiyonlara karşı duyarlılık, yorgunluk, eklemlerde şiddetli ağrı, çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği gibi semptomlar seyredebilmektedir (13).

Kansızlık problemi sadece demir eksikliğinden kaynaklanmayabilir. Bakır ve çinko eksikliği de kansızlığı tetikleyebilir. Bu nedenle demir içerikleri, bakır takviyeleri ile desteklendiğinde anemiyi azaltmada önemli rol oynar (14). Uygun miktarda takviyelerle vücudunuzun sistemlerinin normal işleyişi destekleyebilirsiniz.

Kansızlığa Yol Açan Faktörleri Dengeleyin

Kansızlık, yorgunluk ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Buna bağlı olarak inflamatuar hastalıklara ve çeşitli enfeksiyonlara yakalanma riski artabilir (15). İhtiyaç duyduğunuzda C vitamini takviyelerinden yararlanmak, bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur (16). Aynı zamanda demir emilimini kolaylaştıran C vitaminini portakal gibi narenciye türleriyle karşılayabilir, her gün bir bardak limonlu su tüketebilirsiniz. Böylece bağışıklık sisteminizin normal fonksiyonuna katkıda bulunabilirsiniz.

Brokoli, ıspanak ve kereviz gibi yeşil sebzeler bol miktarda klorofil içerir. Klorofil içeren sebzeler iyi bir demir kaynağıdır (17). Bunlara ek olarak taze nar ve pancar suyunun kan temizleyici ve kan yapıcı özelliklerinden yararlanabilirsiniz. Pancarda yüksek oranda bulunan folik asit, demir emilimini artırmaya yardımcı olur (18). Vücudunuzdaki demir depolarını desteklemek için susam tohumu da tercih edilebilirsiniz.

Kansızlıkta Takviye İçeriklerin Önemi

Kansızlık pek çok nedenden kaynaklanabilmektedir. Altta yatan kronik hastalıklar, folik asit eksikliği ve B12 vitamini yetersizliği gibi etkenler vücudun kırmızı kan hücrelerinin üretimini yavaşlatabilmektedir (19). Uzman hekim görüşlerinden destek alarak hangi kansızlık tipine sahip olduğunuzu öğrenerek sizin için en iyi tedavi yöntemine başvurabilirsiniz.

Sahip olduğunuz anemi tipine uygun bir beslenme rejimi benimseyerek yorgunluk, halsizlik ve enerji kaybı gibi yaşam kalitenizi olumsuz yönde etkileyen belirtileri azaltabilirsiniz. Takviye içeriklerle desteklenebilen bir anemi türünden şikayetçiyseniz demir, folik asit, çinko ve bakır takviyelerinden yararlanabilirsiniz. Uzman hekiminizin belirlediği süre ve dozlarda tüketeceğiniz besin takviyeleri, kansızlık nedeniyle oluşan belirtileri azaltmaya yardımcı olur. Bu sayede günlük aktivitelerinizi daha rahat sürdürebilir ve enerjik hissedebilirsiniz. Siz de uzman görüşü öncülüğünde ihtiyaç duyulan takviye içerikleri kullanarak, demir ve B12 takviyeleri ile yorgunluk ve bitkinliğin azalmasına katkıda bulunabilirsiniz.

Vitamin eksikliğinden kaynaklanan anemi türünde B12 ve folat takviyesi kullanabilirsiniz (20). Bu kansızlık türünün belirtilerini uzman hekim görüşlerinden destek alarak vitamin takviyeleri ile azaltmanız mümkündür. Böylece kansızlığın neden olduğu yorgunluk belirtilerinden daha az etkilenip enerjik hissedebilirsiniz. Vitabiotics’in demir ve B12 takviyeleri içeren ürünleriyle yorgunluk ve bitkinlik hissinin azaltılmasına katkıda bulunabilirsiniz.

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30193515/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28189170/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20540485/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12520866/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17449336/
6. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16635664/
7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28531420/
8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11452073/
9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23233624/
10. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12082655/
11. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31735792/
12. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31076315/
13. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19393983/
14. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29959467/
15. https://www.researchgate.net/publication/8039324_The_effect_of_iron_deficiency_anemia_on_the_function_of_the_immune_system
16. https://www.researchgate.net/publication/12373238_The_role_of_vitamins_in_prevention_and_control_of_anemia
17. https://www.researchgate.net/publication/332975854_Consumption_of_Dark_Green_Leafy_Vegetables_Predicts_Vitamin_A_and_Iron_Intake_and_Status_among_Female_Small-Scale_Farmers_in_Tanzania
18. https://link.springer.com/article/10.1007/BF02722690
19. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19224487/
20. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32127439/