Kemik Ağrısı Neden Olur? Çözüm Yolları

Kemik ağrısı veya hassasiyeti özellikle orta ve ileri yaşlarda sık rastlanılan ağrı olarak tanımlanır. (1) Genellikle gece saatlerinde ve ağrının bulunduğu uzuv hareket ettirildiğinde şiddeti artar. Kemik ağrısı azalmış kemik yoğunluğundan veya kemiği etkileyen yaralanmadan kaynaklanabilse de altta yatan ciddi bir tıbbi durumun da habercisi olabilir. Peki, kemik ağrısı neden olur?

Kemik ağrısı ve hassasiyeti enfeksiyon, kan akışında bozukluk veya daha kronik bir rahatsızlığın bir sonucu olarak kendini gösterebilir. Yoğun bir antrenmandan sonra veya grip gibi üst solunum yolu rahatsızlıklarında kas ağrısı hissetmek normaldir. Bunun yanı sıra bilekler, dirsekler, diz gibi eklem yerlerinde ilerleyen yaş veya artrit nedeniyle ağrılar meydana gelebilir.

Kemik Ağrısı Türleri

Kemik ağrısı çoğu kas-iskelet sistemi bozukluğunun sık görülen semptomlarından biridir. Ağrı hafif, şiddetli, akut, kısa süreli veya kronik olmak üzere değişkenlik gösterir. Kemik ağrısına eklem, kas, tendon ve bunların bileşiminden kaynaklı bozukluklar neden olabilir. Yaralanmalar ve yetersiz beslenme ağrıların başlıca nedenleri arasında gösterilir. Türe bağlı olarak değişiklik gösteren kas-iskelet sistemi ağrıları aşağıda yer alan çeşitlere sahiptir: (2)

Kemik ağrısı: Derin, delici ve sürekli olarak tanımlanabilir. Kemik ağrılarının öne çıkan nedenleri arasında kemik enfeksiyonu (osteomiyelit), hormon bozuklukları ve tümörler bulunur.

Kas ağrısı: Miyalji olarak da bilinen kas ağrıları kemik ağrısından daha düşük yoğunluğa ve etkiye sahiptir. Bacakta meydana gelen spazma bağlı ağrılar, polimiyalji romatika, kan dolaşımı bozuklukları kas ağrısı nedenleri arasındadır.

Tendon veya bağ doku ağrısı: Kemik ağrısından daha düşük yoğunluğa sahip olmakla beraber genellikle “keskin” olarak tanımlanır. İlgili tendon veya bağ hareket ettirildiğinde artar. Yaygın nedenleri arasında tendinit, epikondilit, tenosinovit, lateral epikondilit, tendon yaralanmaları bulunur.

Bursit: Bursae ağrısı olarak da bilinen bursit nedenleri arasında travmalar, aşırı kullanım, gut veya enfeksiyon bulunur. Bursae, eklemlerin etrafında yer alan koruyucu yastık görevi gören içi sıvı dolu küçük keselerdir. Ağrı genellikle hareketle kötüleşir ve dinlenmeyle geçebilir. Etkilenen bölgede şişlikler görülebilir.

Eklem ağrısı: Ağrının yanı sıra şişmeyle kendini gösteren eklem ağrıları fibromiyalji, artralji veya artrit kaynaklı görülebilir. Artritten kaynaklanan ağrı eklem hareket ettirildiğinde artarken fibromiyaljiden kaynaklanan ağrılar birden fazla bölgede hassasiyete neden olabilir. Ağrıya karıncalanma, uyuşma eşlik edebilir.

Kemik Ağrısı Nedenleri

Yaşlandıkça vücut birçok değişime uğrar. Kemikler ve kaslar daha az aktif hale geldikçe boyutları ve yoğunluklarında azalmalar görülür. Bu durum sizi yaralanma riskine ve kırılmalara daha yatkın hale getirebilir. Yaş, hormonal değişiklikler ve fiziksel aktivite eksikliği kemik yoğunluğunun azalmasına katkıda bulunan faktörlerdir. Olası nedenler arasında bulunan osteoporoz, kemik kütlenizin normal kabul edilen seviyesinin altına düşmesi durumudur. (3) Diğer olası nedenleri şu şekilde sıralamak mümkündür: (4)

• Uzvun aşırı kullanımı
• Kalsiyum ve D vitamini eksikliği sonucu kemiklerin daha hassas ve kırılgan hale gelmesi
• Kaza veya yaralanmalar sonucu meydana gelen kırıklar
• Enfeksiyonlar
• Artrit
• Çocuklarda ve gençlerde uzamaya bağlı olarak gelişen kemik büyümesi
• Yürümeye başlayan çocuklarda çocuk kırığı olarak ve bükülmeler sonucu yaralanmaya neden olan kırıklar
• Kemiklere giden kan akımının kesilmesi
• Osteomiyelit adı verilen kemik enfeksiyonu
• Kemik iliğinde başlayan bir kanser türü
• Vücudun başka bir bölümüne yerleştikten sonra kemiklere yayılan metastatik kanserler

Kemik ağrısının önemli bir nedeni olarak kanserler gösterilir. Kemik kanseri özellikle üst kol ve bacakların uzun kemiklerinde ortaya çıksa da herhangi bir kemiği etkileyebilir. Kanser türlerinin neden olduğu ağrının diğer ağrı türlerinden ayrılan özellikleri vardır. Bölgede aniden hissedilen yüksek şiddetli hassasiyet hissi, etkilenen kemikte giderek yükselen bir belirip bir kaybolan ağrı, gece boyunca süren ve dinlenirken de hissedilen kalıcı ağrı bu belirtiler arasında öne çıkar. (5)

Kemik Ağrısı Tedavisi

Kemik ağrısı tedavisi altta yatan teşhise bağlı olarak değişkenlik gösterir. Kemikle ilgili birden fazla tanı için belirlenen her bir tedavi planı birden fazla müdahale ve çözümü içerir. Çoğu kemik ağrısı teşhisinde ileri tedaviler uygun görülse de hafif ilerleyen semptomlarda bazı kişisel bakım stratejileri ile çözüme ulaşmak mümkündür. (6)

Dinlenme: Optimal iyileşme için etkilenen kemiğin dinlendirilmesi oldukça önemlidir.

Soğuk kompres: İlgili kemik üzerine uygulanacak buz torbası mevcut şişliğin, sertliğin ve ağrının giderilmesinde etkili olabilir.

Destek: Kemik ağrısının bulunduğu bölge ekleme yakın bir yerdeyse dizlik gibi ortopedik desteklerle bölgede stabilite sağlanabilir.

Yaşam tarzı değişiklikleri: 30 dakikalık günlük ağırlık kaldırma egzersizleri, sigara ve alkol kullanımını sınırlama, D vitamini ve kalsiyumdan zengin bir beslenme programı oluşturma gibi ufak değişikliklerle kemik sağlığınızı destekleyebilirsiniz.

Beslenmenin Önemi

Kemikler söz konusu olduğunda beslenme desteğine yönelik çok sayıda seçenek bulunur. Beslenme tek başına kemik ağrılarının ilerlemesini durdurmasa da doğru beslenme pratiği mevcut kemik sağlığını destekleyebilir. Doğru beslenme programı ile birlikte uygulanacak ağırlık egzersizleri özellikle kalsiyum kaybını yavaşlatmanın anahtarıdır. Yapılan çalışmalar beslenme alışkanlarının artrit ve kemik sağlığı üzerindeki olumlu etkisini göstermektedir. (7) Aşağıda yer alan vitamin, mineral ve gıdalar kemik sağlığı için ihtiyacınız olan desteği sunar. (8)

D vitamini: Düşük D vitamini seviyeleri osteoartritin ilerlemesini hızlandırabilir. (9) Bazı balık türleri ve süt ürünleri D vitamininden zengindir. Güneş ışınlarının yanı sıra D3 ve K2 vitamini formülasyonları ile D vitamini seviyenizi koruyabilirsiniz.

Magnezyum: Yapılan çalışmalar günde 250 mg magnezyum takviyesinin kemik yoğunluğunun artmasına katkıda bulunduğunu göstermiştir. (10) Magnezyum kaynakları arasında ceviz, badem, kaju, mercimek, barbunya, bitter çikolata sayılabilir.

Çinko: Yeterli çinko seviyeleri, iltihapları ve oksidatif stresi azaltmada etkilidir. Yapılan çalışmalar çinkonun iskelet büyümesini desteklediğini ve kemik homeostazı için gereken bir mineral olduğunu göstermektedir. (11)

Meyve ve sebzeler: Günün herhangi bir öğününe ait beslenme şeklinin farklı renklerde gıdalar içermesi önemlidir. Bu durum birçok vitamin ve mineralin bir arada alınmasını sağlar. Portakal, biber, balkabağı gibi D vitamininin emilimini artıran karotenoid içeren gıdalar iltihapları azaltırken kemik sağlığını destekleyici rol oynar.

“Kemik ağrısı neden olur?” sorusunu yanıtlarken nedenler kadar çözüm yolları da doğru tedavi yönteminin tespiti için önem taşır. Doğru egzersiz ve beslenme programı ile kemik ağrısına uzun dönemli çözümler bulmak mümkündür. Bunun yanı sıra yaşa bağlı gelişen rahatsızlıklar için vücudun ihtiyacı olan vitamin ve minerallerin karşılanması çoğu rahatsızlığa karşı alınacak etkili bir önlemdir. Osteocare güçlü kemik dokusunun desteklenmesinde ve ilerleyen yaşa bağlı gelişen semptomların azalmasında gıda ve egzersiz programınızı destekleyici bir takviye yöntemi sunar.

Kaynaklar:

1. https://www.healthline.com/health/bone-pain-or-tenderness
2. https://www.msdmanuals.com/home/bone,-joint,-and-muscle-disorders/symptoms-of-musculoskeletal-disorders/musculoskeletal-pain
3. https://www.bones.nih.gov/health-info/bone/osteoporosis/overview
4. https://www.medicalnewstoday.com/articles/321835#causes
5. https://www.medicalnewstoday.com/articles/171372
6. https://www.verywellhealth.com/bone-pain-189457
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7601187/
8. https://www.aaos.org/aaosnow/2022/sep/clinical/clinical01/
9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6413222/#:~:text=These%20studies%20found%20no%20benefit,%3C50%20nmol%2FL).
10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8313472/
11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7287917/#:~:text=Zinc%20is%20an%20essential%20mineral,and%20regeneration%20are%20poorly%20understood.