Mevsim Değişikliği: Vücudunun Değişen Vitamin İhtiyacının Farkında Mısın?

Sıcaklık, nem ve basınçtaki değişiklikler, vücudumuzu moleküler seviyede etkileyebilir. Ayrıca, iki önemli mevsim olan yaz ve kış yaklaştığında, vücutlarımız sıcaklıktaki net değişime (sıcak veya soğuk) uyum sağlar.

Yaz dönemi ve günlerin uzun olması, adeta bedeni kandırarak daha uzun saatler boyunca ışık aldığını düşünmesine neden olur. Vücut, mevsim değişikliği ile birlikte yorgunluk, halsizlik, kaygı, uykusuzluk ve sinir gibi bir dizi semptomla karşılaşır.

Vitamin ihtiyacına gelecek olursak, insanlar genellikle temel mikro besin maddelerini sentezleyemezler ve bunların yeterli düzeyde sağlanması için beslenmek zorundadırlar. Dünya çapında yaygın bir sorun olmaya devam eden yetersiz beslenme ve egzersiz yapmamak; stres, alkol tüketimi, ve azalan uyku süreleri, suda çözünen vitaminlere yönelik hücresel talebi artırır. Bazı durumlarda vitamin eksikliğinin giderilmesi vücuda olumlu etki sunabilir. (1)

Mevsim Değişikliği Vücudumuzu Nasıl Etkiler?

Mevsimsel değişiklikler, bazen fiziksel sorunların gelişmesine neden olabilir. Bu değişikliklerle başa çıkma şeklimiz veya önlem alıp almamamız, tüm yıl boyunca sağlığımız, enerji seviyemiz ve duygu durumumuz üzerinde büyük bir etki yaratabilir. Mevsimsel değişikliklerin sağlığımızı etkileme şekillerinden bazıları şunlardır:

– Vücut yağları farklı şekilde yakar.

Soğuk mevsimlerde vücudun kahverengi yağ rezervleri daha aktif hale gelir, ısı üretir ve kalori yakar. Kahverengi yağ, yağ dokusundan çok kas dokusu gibi davranır ve vücut sıcaklığının ve metabolizmanın düzenlenmesine yardımcı olabilir. (2) Sıcak mevsimlerde enerji tasarrufu sağlamak için vücudun metabolizma hızı biraz azalırken, beyaz yağ birikintileri artar ve bu da fiziksel aktivite ve sağlıklı beslenme ile dengelenmezse kilo alımına neden olabilir.

– Bağışıklık sistemi zorlanır.

Mevsimler ve dolayısı ile sıcaklıklar değiştiğinde grip ve soğuk algınlığı gibi bazı virüslerle karşılaşma olasılığınız daha yüksek olabilir. Mevsimsel alerjiniz varsa bitkilerden gelen polenler bağışıklık sisteminizi kötüleştirebilir ve hapşırma, burun akıntısı, gözlerde kaşıntı gibi semptomlara neden olabilir.

– Ruh sağlığı etkilenir.

Mevsimsel değişikliklerin ruh sağlığımız üzerindeki etkileri olabilir. Değişen mevsimlere pek çok değişiklik eşlik ediyor: gün ışığının uzunluğu ve yoğunluğu; beslenmemiz; rutinimiz. Sonbahar kışa dönerken insanların kendilerini yorgun, motivasyonsuz ve tükenmiş hissetmeleri oldukça yaygındır.

Mevsimlere Özgü Vitamin ve Mineraller

Mevsime bağlı olarak vücudumuz çevresel değişikliklerle başa çıkmak ve sağlığı korumak için belirli vitamin ve minerallere daha fazla veya daha az ihtiyaç duyabilir.

Vücudumuzun mevsimlere göre ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallerden bazıları şunlardır:

D Vitamini

D vitamini, güneş ışığına maruz kaldığımızda cildimiz tarafından üretildiği için “güneş ışığı vitamini” olarak da bilinir. D vitamini bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur. Aynı zamanda, D vitamini kalsiyumun ve fosforun normal emilimine/kullanımına katkıda bulunur. (3) Ancak güneş ışığının az olduğu veya bulutlar veya giysiler tarafından engellendiği kış aylarında D vitamini seviyelerimiz önemli ölçüde düşebilir ve bu sebeple vücut kalsiyum ve fosforu uygun şekilde ememediğinde kemik ağrısı, kemik kırılması, kas ağrısı ve kas zayıflığı riski artar. Yaşlılarda ciddi D vitamini eksikliği (10 ng/mL’den düşük seviyeler) de düşme riskinin artmasına katkıda bulunabilir.(4)

C Vitamini

C vitamini bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna ve yorgunluk ve bitkinliğin azalmasına katkıda bulunur. (3) Düzenli olarak C vitamini takviyesi alan kişilerde soğuk algınlığı biraz daha kısa sürebilir veya soğuk algınlığı olduğunda semptomlar biraz daha hafif olabilir.(5) Ve ayrıca, C vitamini vücudunuzun yiyecek veya takviyelerde tükettiğiniz demiri emmesine yardımcı olur.

Bu iki vitamin de kış ayları için önemli ancak, kışın turunçgillerden C vitamini almak daha kolay olabilirken, güneş ışığına daha az maruz kalındığı için kışın D vitamini almak daha zor olabilir. Bu nedenle farklı vitamin ve minerallerin kaynakları, işlevleri ve yıl boyunca ihtiyaçlarımızı nasıl karşılayabileceğimizi bilmemiz gerekiyor.

Kış Aylarında Bağışıklık İçin Olmazsa Olmaz Diğer Vitamin ve Mineralle

Demir

Demir normal enerji oluşum metabolizmasına, bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna ve yorgunluğun ve bitkinliğin azalmasına katkıda bulunur. (3)

Demir eksikliği yorgunluk, halsizlik, soğukluk ve nefes almada zorluk gibi semptomlara neden olabilir. Bu semptomlar özellikle havanın soğuk olduğu ve bağışıklık sisteminin enfeksiyonlar nedeniyle zorlandığı kış aylarında sıkıntı verici olabilir. Bu nedenle sağlık ve iyi haliniz için yeterli demir seviyelerini korumak önemlidir. (6)

Çinko

Çinko bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur. (3)

Çinkonun özellikle kış aylarındaki önemine gelirsek, mikroplarla savaşan bağışıklık sistemi hücrelerinin yapımına yardımcı olur. Çinko takviyeleri sizi soğuk algınlığı ihtimalini tam olarak yok etmese de, soğuk algınlığını daha hızlı atlatmanıza yardımcı olabilir. Ayrıca mikroplarla mücadelede, yaraların iyileşmesinde ve daha pek çok konuda önemli rol oynar. (7)

Sonuç olarak, sonbahar ve kış ayları, artan stres ve bağışıklık sistemi zayıflıklarından, daha soğuk, daha kuru havanın etkilerine kadar, sağlığımız ve günlük enerjimiz üzerinde çeşitli mevsimsel zorluklara yol açmaktadır. Vücudumuz bu çevresel değişikliklere uyum sağlarken, besin takviyeleri  daha zinde bir kış mevsimi geçirme arayışımızda güvenilir destekler olarak karşımıza çıkıyor. Vitabiotics Immunace® bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkı sağlayan 24 farklı besin maddesi içermektedir. Ayrıca, Immunace®, içerdiği C, D, A, B6, B12 vitaminleri, Selenyum, Demir ve Bakır destekleri ile bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur. (8)

Dengeli beslenmek, bitkisel ve hayvansal vitamin kaynaklarını almak için ilk şart ancak yoğun geçen günlerde bu her zaman mümkün olmayabilir. Vücudunuza değişen iklim koşulları, sıcaklık ve gün ışığının azalması ve artan enfeksiyon risklerine karşı korumak için birden fazla takviye almakla uğraşmadan ve aynı zamanda dengeli beslenmeyi de ihmal etmeden bağışıklık sisteminizi destekleyebilir ve soğuk havalarda çok daha enerjik olabilirsiniz.

Kaynakça

• https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S089990072100352X
• https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/cool-temperature-alters-human-fat-metabolism
• 26.01.2017 tarih ve 29960 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği
• https://www.yalemedicine.org/conditions/vitamin-d-deficiency
• https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-Consumer/#
• https://ods.od.nih.gov/factsheets/iron-HealthProfessional/
• https://health.clevelandclinic.org/zinc/