Şeker Hastalığının Belirtileri Neler?

Şeker hastalığı, tıbbi adıyla diyabet, vücudun kan şekerini (glukoz) düzenleme yeteneğinin bozulduğu kronik bir durumdur. Glukoz, hücrelerin enerji kaynağıdır ve insülin hormonu aracılığıyla hücrelere taşınır. Diyabet, insülin üretiminin yetersiz olması veya hücrelerin insüline tepki vermemesi sonucu ortaya çıkar.

Şeker Hastalığının Belirtileri

Aşağıdaki şeker hastalığı belirtilerinden herhangi birine sahipseniz kan şekerinizi test ettirmek için doktorunuza başvurun. Şeker hastalığının belirtileri yavaş bir şekilde ilerleyebilir, birden fazla belirti durumunda kan şekerini kontrol ettirmekte fayda vardır.

• Sık sık geceleri idrara çıkma
• Normalden çok susama
• İstemeden kilo kaybı
• Çok acıkma
• Bulanık görüş
• Eller veya ayaklarda uyuşma
• Çok yorgun hissetme
• Çok kuru bir cilt
• Yavaş iyileşen yaralar
• Her zamankinden daha fazla enfeksiyona sahip olma

Diyabetin Türleri

Diyabet, vücutta kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesinde yaşanan problemler sonucu ortaya çıkan bir hastalık grubudur. Diyabetin temelde üç ana türü bulunmaktadır: Tip 1 diyabet, Tip 2 diyabet ve gestasyonel diyabet.

Tip 1 Diyabet

Tip 1 diyabet, genellikle çocukluk veya genç yetişkinlik döneminde ortaya çıkar ve otoimmün bir hastalıktır. Bu durumda, bağışıklık sistemi yanlışlıkla pankreasın insülin üreten beta hücrelerine saldırır ve onları yok eder. Sonuç olarak, vücut yeterli insülin üretemez ve bu hormon dışarıdan alınmak zorunda kalır. Tip 1 diyabetin kesin nedeni bilinmemektedir. Genetik faktörler ve çevresel tetikleyicilerin rol oynadığı düşünülmektedir.

Tip 2 Diyabet

Tip 2 diyabet, daha yaygın olan türdür. Genellikle yetişkinlik döneminde ortaya çıkar. Bu durumda, vücut ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaz (insülin direnci) veya yeterli insülin üretemez. Tip 2 diyabetin gelişiminde obezite, fiziksel inaktivite ve genetik yatkınlık gibi faktörler etkilidir. Tip 2 diyabet, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlarla yönetmek mümkün olur. Ancak bazı durumlarda insülin tedavisi de gerekebilir.

Gestasyonel Diyabet

Gestasyonel diyabet, hamilelik sırasında ortaya çıkan ve genellikle doğumdan sonra kaybolan geçici bir diyabet türüdür. Ancak, gestasyonel diyabet geçiren kadınların ileride Tip 2 diyabet geliştirme riski daha yüksektir. Gestasyonel diyabetin yönetimi, annenin ve bebeğin sağlığı için önemlidir ve genellikle diyet ve egzersiz ile kontrol altına alınır

Şeker hastalığının her türü, bireylerin yaşam kalitesini etkiler ve ciddi sağlık komplikasyonlarına yol açar. Bu nedenle, diyabetin erken teşhisi ve etkili yönetimi, hastalığın ilerlemesini önlemek ve yaşam kalitesini artırmak için hayati önem taşır. Diyabetle yaşamak, bireylerin ve sağlık profesyonellerinin ortak çabalarıyla başarılı bir şekilde yönetilebilir.

Şeker Hastalığının Nedenleri

Kanda dolaşan fazla glukoz şekerine diyabet denir. Ancak, kan glukoz seviyenizin neden yüksek olduğu, diyabet türüne bağlı olarak farklılık gösterir.

Şeker hastalığının nedenleri:

• İnsülin direnci: Tip 2 diyabet genellikle insülin direncinden kaynaklanır. İnsülin direnci, kaslarınız, yağ dokunuz ve karaciğerinizdeki hücrelerin insüline gerektiği gibi yanıt vermediğinde ortaya çıkar. Obezite, fiziksel aktivitenin yetersizliği, beslenme, hormonal dengesizlikler, genetik faktörler ve bazı ilaçlar gibi çeşitli faktörler ve durumlar değişen derecelerde insülin direncine katkıda bulunur.

• Otoimmün hastalık: Tip 1 diyabet ve LADA, bağışıklık sisteminizin pankreasınızda bulunan insülin üreten hücrelere saldırmasıyla meydana gelir.

• Hormonal dengesizlikler: Gebelik sırasında plasenta, insülin direncine neden olan hormonlar salgılar. Pankreasınız, insülin direncini aşmak için yeterli miktarda insülin üretemezse, gestasyonel diyabet gelişebilir. Akromegali ve Cushing sendromu gibi diğer hormonla ilişkili durumlar da Tip 2 diyabete neden olabilir.
• Pankreas hasarı: Bir durum, cerrahi müdahale veya yaralanma nedeniyle pankreasınıza fiziksel hasar, insülin üretme yeteneğini etkiler ve Tip 3c diyabete neden olur.
• Genetik mutasyonlar: Bazı genetik mutasyonlar MODY ve neonatal diyabete yol açar.
• Yaşam Tarzı: Yaşam tarzı seçimleri de diyabet riskini etkileyen faktörlerdendir. Aşırı kilo, dengesiz beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı, Tip 2 diyabetin gelişiminde önemli etkenlerdir. Sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz, diyabet riskini azaltmada etkilidir.
• Çevresel Faktörler: Çevresel faktörler de diyabetin gelişiminde rol oynar. Bazı virüslerin Tip 1 diyabetin tetikleyicisi olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, stres ve şehir yaşamının getirdiği hava kirliliği gibi faktörler de diyabet riskini etkiler.
• Şeker hastalığının nedenleri karmaşık ve çok faktörlüdür. Genetik, çevresel ve yaşam tarzı faktörlerinin birleşimi, bireyin diyabet geliştirme riskini etkiler. Şeker hastalığının belirtilerini fark etmek, erken teşhisi ve yönetimi, komplikasyonların önlenmesi ve yaşam kalitesinin korunması için kritik öneme sahiptir. Sağlıklı yaşam tarzı seçimleri yapmak, düzenli tıbbi kontroller ve risk faktörlerinin farkında olmak, diyabetle mücadelede önemli adımlardır.

Şeker Hastalığının Belirtilerinin Tedavisi

Diyabet tedavisi, kan şekerini kontrol altında tutmayı ve komplikasyonları önlemeyi amaçlar. Tedavi genellikle yaşam tarzı değişiklikleri, kan şekerini düzenleyici ilaçlar ve bazen insülin enjeksiyonlarını içerir.

Kan şekeri izlemesi: Kan şekerinizi (glukoz) izlemek, mevcut tedavi planınızın ne kadar iyi çalıştığını belirlemek için önemlidir. Günlük olarak ve bazen saatlik olarak diyabetinizi nasıl yöneteceğiniz hakkında bilgi verir. Glukoz ölçüm cihazı ve parmak delme veya sürekli glukoz izleme (SGİ) ile düzenli olarak seviyelerinizi kontrol edebilirsiniz. En uygun kan şeker aralığını siz ve sağlık uzmanınız belirleyecektir.

Şeker hastalığı ilaçları: Ağız yoluyla alınan oral diyabet ilaçları, diyabeti olan ancak hala bazı insülin üreten kişilerde (genellikle Tip 2 diyabet ve prediyabetli kişiler) kan şeker seviyelerini düzenlemeye yardımcı olur. Gestasyonel diyabeti olan kişiler de oral ilaçlara ihtiyaç duyulma ihtimali vardır. Birkaç farklı tür bulunmaktadır. Metformin en yaygın olanıdır.

İnsülin: Tip 1 diyabetli kişilerin diyabeti kontrol etmek ve yaşamak için sentetik insülin enjekte etmeleri gerekmektedir. Bazı Tip 2 diyabetli kişiler de insüline ihtiyaç duyar. Sentetik insülinin birkaç farklı türü vardır.

Beslenme: Yemek planlaması ve size uygun sağlıklı bir diyet seçimi, diyabet yönetiminin önemli yönleridir, çünkü yiyecekler kan şekerini büyük ölçüde etkiler. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları, kilo yönetimine yardımcı olur ve kalp hastalığı riskini azaltır.

Şeker Hastalığının Belirtilerinden Korunmak İçin Önlemler

Şeker hastalığının belirtileriyle karşılaşma riskini azaltmak için alınabilecek önlemler şunlardır:

• Dengeli ve sağlıklı beslenme
• Düzenli fiziksel aktivite
• Aşırı kilodan kaçınma
• Sigara ve alkol tüketimini sınırlama
• Stres yönetimi
• Düzenli sağlık kontrolleri.

Diyabet, bireylerin yaşam kalitesini etkileyebilen ciddi bir sağlık sorunudur. Ancak, erken teşhis ve etkili yönetim ile diyabetli bireyler sağlıklı ve aktif bir yaşam sürdürebilirler. Diyabetle yaşamak, bireylerin ve sağlık profesyonellerinin ortak çabalarıyla başarılı bir şekilde yönetilir

Kaynaklar:

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/7104-diabetes

https://www.cdc.gov/diabetes/basics/symptoms.html

https://www.webmd.com/diabetes/understanding-diabetes-symptoms