Selenyum Nedir? Nelerde Var?
“Selenyum nedir ve nelerde var?” sorusu sizinde merak ettiğiniz konular arasında mı? Selenyum, birçok gıdada doğal olarak bulunan bir eser elementtir ve sağlıklı kalmak için vücudun selenyum mineraline ihtiyacı vardır. Ek besin takviyesi olarak da vücudumuza almamız mümkündür. Bununla birlikte; üreme, tiroid bezi işlevi, DNA üretimi ve vücudu serbest radikallerin neden olduğu hasarlardan ve enfeksiyondan korumak gibi birçok işlevde önemli rol oynar.
İki çeşiti vardır: inorganik ve organik. Topraklar, bitkilerin birikerek organik formlara dönüştüğü inorganik selenyumu içerir.
Selenyumun çoğu organik formdadır. Hayvan ve insan dokusunda bulunmaktadır. Ayrıca iskelet kasında depolanmakta ve toplam selenyum deposunun yaklaşık %20 ila 50’sine katkıda bulunmaktadır.
Selenyum Kaynakları Nelerdir?
Besinler
Selenyum nedir sorusuna cevap verdikten sonra kaynaklarını inceleyebiliriz. En zengin besin kaynakları deniz ürünleri ve sakatat etleridir. Diğer kaynakları kırmızı et, kümes hayvanları eti, tahıllar, süt ürünleri, balık ve yumurtadır.
Bitki bazlı bir gıdadaki selenyum miktarı topraktaki selenyum miktarına bağlıdır. Aşağıdaki faktörler topraktaki selenyum içeriğine katkıda bulunur.
- Toprak PH’ı
- Topraktaki organik madde miktarı
- Bitki alımına uygun form
Toprağın selenyum içeriği, hayvanların yediği bitkilerdeki selenyum miktarını etkiler. Bu nedenle hayvansal ürünlerdeki selenyum miktarları da değişir.
Besin Takviyeleri
Selenyum, birçok multivitamin veya multimineral takviyede ve tek başına bir takviye olarak bulunmaktadır. İnsan vücudu selenometiyoninin% 90’ından fazlasını emerken, selenitten selenyumun yalnızca yaklaşık% 50’sini emer. Sizde günlük almanız gereken selenyum miktarını ek bir besin takviyesi ile günlük hayatınıza ekleyebilirsiniz.
Selenyumun Sağlığa Etkileri
Tiroid Fonksiyonlarında İyileşme
Tiroid bezinde selenyum konsantrasyonu vücuttaki herhangi bir organdan daha yüksektir. İyot gibi selenyum da tiroid hormon sentezi ve metabolizmasında önemli işlevlere sahiptir.
Bağışıklık Sistemi Desteği
Selenyum, bağışıklık sağlığında önemli bir rol oynamaktadır. Bu antioksidan, vücudunuzdaki oksidatif stresi azaltır, bu da iltihabı azaltır ve bağışıklığın normal fonksiyonunu destekler.
Çalışmalar, artan selenyum seviyelerinin gelişmiş bağışıklık tepkisi ile ilişkili olduğunu bildirmiştir. Öte yandan, eksikliğin bağışıklık hücresi işlevine zarar verdiği ve daha yavaş bir bağışıklık tepkisine yol açabileceği gözlemlenmiştir.
Astım Semptomlarının Azalması
Astım, vücutta artan oksidatif stres ve iltihaplanma seviyeleri ile ilişkilendirilmiştir. Selenyumun iltihabı azaltma kabiliyeti nedeniyle, bazı çalışmalar bu mineralin astımla ilişkili semptomları azaltmaya yardımcı olabileceğini öne sürmektedir. Araştırmalar ayrıca astımı olan kişilerin kandaki selenyum seviyelerinin daha düşük olduğunu göstermektedir. Bir çalışma, yüksek selenyum seviyelerine sahip astımlı hastaların, düşük seviyeli hastalara göre daha iyi akciğer fonksiyonuna sahip olduğunu göstermiştir.
Referanslar:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26313901/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6786808/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21963101/