Su İçmenin Faydaları Nelerdir?

İçme suları, tüketimi güvenli hale getirmek, kalite ve güvenlik standartlarını karşılamak için yer altı suyu, yağış veya geri dönüştürülmüş kaynaklardan elde edilen hayati bir sıvıdır. Bu nedenle su içmenin faydaları ve insan metabolizmasına olan katkısı oldukça fazladır. Yaşam için hayati bir öneme sahip olan su yetişkin bir kadının vücut ağırlığının yaklaşık %50’sini, erkeğin ise %60’ını oluşturur (1). Kadın ve erkeklerin bedensel ihtiyaçları farklıdır, dolayısıyla farklı oranlarda su tüketimi yapılmalıdır.

Fizyolojik olarak su hücrelerin, dokuların ve organların ana bileşenidir. Çok sayıda biyolojik süreci desteklerken birçok enzimatik reaksiyonda aktif rol oynar. Aynı zamanda kanın temel bir bileşeni olarak homeostatik işleyişi sağlar.

Suyun içeriğinde potasyum, sodyum, magnezyum, fosfat ve kalsiyum gibi yararlı mineraller bulunur (2). Mineral ihtiyacının çoğu yiyeceklerden sağlansa da yoğun mineral içeren sular aynı zamanda vücut için faydalı bir takviye görevi görür. Bu nedenle her gün yeterli oranda su içmek sağlık açısından çok değerlidir.

Su içmek ruh hali değişikliklerine, vücudun aşırı ısınmasına, kabızlığa veya böbrek taşlarına yol açabilen dehidrasyonun oluşmasını önleyebilir. Siz de su içmenin faydaları ile ilgili diğer maddelere göz atmak için detayları inceleyebilirsiniz.

Kilo kaybına yardımcı olabilir

Su içmenin faydaları arasında tokluğu artırma ve metabolizma hızını yükseltme özellikleri de sayılabilir. Yapılan araştırmalar su tüketiminin günlük yakılan kalori miktarını arttırdığı görülmüştür. Bu durum da kilo kaybını arttırır (3). Su, şekerli meyve suları ve gazlı içecekler yerine tüketildiğinde de kilo vermeye yardımcı olur.

Yemeklerden önce içilen bir bardak su, midede tokluk hissi yaratarak daha az yemek yemeye yardımcı olabilir (4). 2013 yılında aşırı kiloya sahip 50 genç kadın arasında yapılan bir araştırma, 8 hafta boyunca yemeklerden önce günde 3 kez fazladan içilen 500 ml su ile çalışma öncesi yapılan mevcut vücut analizine göre yağ oranlarında önemli ölçüde azalma tespit etmiştir (5).

Beyin fonksiyonlarına destek olur

Su içmenin faydaları arasında beyin aktivitelerine yaptığı etkiler de bulunur. Beyin, vücudumuzun tüm aktivitelerini kontrol eder. Bu aktiviteler arasında öğrenme, hatırlama gibi bilişsel ve motor işlevler, görme ve nefes alma, kalp atış hızı, açlık gibi temel yaşam işlevleri bulunur. Tüm bu işlevleri sağlıklı şekilde gerçekleştiren optimal beyin fonksiyonu için yeterli hidrasyon önemlidir.

Çalışmalar farklı koşullar altında dehidrasyonun beyin işleyişi üzerindeki etkilerini incelemiş ve hafif-orta derecedeki dehidrasyonun konsantrasyon, uyanıklık, hafıza, aritmetik yetenek, görsel motor izleme, psikomotor beceriler gibi bilişsel işlevin önemli kısımlarını değiştirebileceğini göstermiştir (6). London Üniversitesi’nde okul yaşındaki çocukların sıvı alımı ve görsel dikkatleri üzerine yapılan bir diğer araştırmada ise hidrasyonun bilişsel performans üzerindeki olumlu etkileri değerlendirilmiştir (7).

Böbrek taşı oluşumunu engelleyebilir

Üriner sistemde meydana gelen kalsiyum, ürik asit, sistin gibi mineral kristallerinin birikmesi sonucu meydana gelen böbrek taşları, boşaltım sistemini etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Böbrek taşı, kandaki atık maddelerin böbrek içinde kristal hale gelerek birikmesi sonucu oluştuğundan ciddi durumlarda taş benzeri bir kütle oluşturabilir. Sıvı alımının artması böbreklerden geçen idrar hacmini artırarak mineral konsantrasyonunun seyreltilmesine yardımcı olur (8). Böylelikle sistem taş oluşumuna karşı daha dayanıklı hale gelir.

Dehidrasyonu önleyebilir

Kusma, ishal, aşırı terleme, yanıklar, farenjit gibi rahatsızlıklar vücutta artan sıvı kaybına bağlı olarak gelişen dehidrasyona neden olabilir. Dehidrasyon, vücudun karşılayabileceğinden daha fazla oranda su ve elektrolit kaybı yaşadığı durumlarda meydana gelir. Kişi metabolik hızına uygun su ihtiyacını fark ederek günlük yeterli miktarda sıvı tüketimini gerçekleştirdiğinde dehidrasyonu önleyebilir.

ABD Ulusal Bilim, Mühendislik ve Tıp Akademisine göre belirlenen günlük sıvı tüketim oranları, dehidrasyonu önlemek adına günde ne kadar sıvı alınması gerektiğine dair genel bir kılavuz niteliği taşıyabilir. (9)

Hücrelerin oksijen taşıma kapasitesini artırabilir

Akciğerler tarafından emilen oksijenin kan dolaşımına katılmasını sağlayan bir sıvı bileşen olan plazmanın %90’ı sudan meydana gelir.(10) Tüm hücrelere oksijen ve besin verilmesi için gerekli olan kan dolaşımına yardımcı olan bu taşıyıcı rolündeki plazma, toplam kan hacminin %55’ini oluşturur. Sağlıklı bir plazma hacmi, renal ve nöroendokrin sistemleri içeren karmaşık bir sistem sayesinde mümkündür. Normal şartlar altında atık ürünleri vücuttan uzaklaştırmak ve besinleri taşımak için gerekli olan plazma hacmini korumak önerilen günlük sıvı gereksinimlerine uyarak mümkün hale gelebilir. (11)

Vücut sıcaklığını dengeleyebilir

Vücut ısısı vücudun iç ısısını düzenleme kapasitesini ifade eder. Su, ısı kapasitesi nedeniyle sıcak veya soğuk bir ortamda vücut sıcaklığında meydana gelen değişimleri düzenlemede görevlidir. Özellikle ateşlenmelerden meydana gelen ısı artışı sırasında veya ortamdaki sıcaklığın vücut sıcaklığından yüksek olduğu durumlarda su ısı düzenleyici etkisiyle metabolizma içerisinde görev alır. (12) Böylelikle terleme meydana gelir ve ter buharlaştıkça vücuttaki fazla ısı dağılır. Yeterli hidrasyon durumunun sağlanması yoğun fiziksel aktivitelerde, yüksek hava sıcaklıklarında ve ateşlenmelerde vücudun sıcaklığının düzenlenebilmesi için önemlidir.

Nutrition Reviews tarafından yapılan bir incelemeye göre plazma hacminin azaldığı sıcak bitkinliği, sıcak çarpması gibi durumlarda ter çıkışı yetersiz hale gelebilir ve sıcaklıkta meydana gelen artış vücutta dengelenemeyebilir. (13) Bu nedenle kaybedilen suyu bireysel ihtiyaçlar doğrultusunda telafi edebilmek son derece önemlidir. Böylelikle su içmenin faydalarını görebilir ve metabolizmanızı destekleyebilirsiniz.

Kaynaklar:

1. https://svalbardi.com/blogs/water/benefit
2. https://www.cdc.gov/healthyweight/healthy_eating/water-and-healthier-drinks.html
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4901052/
4. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1038/oby.2007.506
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3809630/
6. https://www.researchgate.net/publication/318178214_Effects_of_Dehydration_on_Brain_Functioning_A_Life-Span_Perspective
7. https://www.researchgate.net/publication/38017116_Does_having_a_drink_help_you_think_6-7-Year-old_children_show_improvements_in_cognitive_performance_from_baseline_to_test_after_having_a_drink_of_water
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4504608/
9. https://nap.nationalacademies.org/read/10925/chapter/6#102
10. https://my.clevelandclinic.org/health/body/22865-plasma
11. https://sitn.hms.harvard.edu/uncategorized/2019/biological-roles-of-water-why-is-water-necessary-for-life/
12. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9694412/
13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2908954/