Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir?
Yeşil çayı dünya üzerinde en çok tüketilen çaylar arasında öne çıkaran sadece aromatik tadı değil, aynı zamanda insan sağlığı üzerindeki olumlu etkisidir. Başta Japonya, Çin ve diğer Asya ülkeleri olmak üzere yeşil çay tüketimi her geçen gün artış gösterir. Bu artışta yeşil çayın faydaları ile bilimsel araştırmalara konu olmasının da etkisi vardır. Dünya çapında büyük ilgi gören yeşil çayın faydalarını sizler için derledik.
Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir?
Çok çeşitli bitkilerden üretilen çaylar geçmişten günümüze tedavi amaçlı tüketilmeye devam etse de yeşil çay, faydaları ile diğerlerinden bir adım daha öne geçer. Etkisi bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış olan yeşil çayın başlıca faydaları şu şekilde sıralanabilir:
- Yeşil çay, kolesterol ve kan pıhtılaşmasının önüne geçerek damar sertleşmesini minimize edebilir ve kalp sağlığı için yarar sağlayabilir. (1)
- Düzenli olarak yeşil çay tüketen insanların felç geçirme ihtimalinin %69’lara kadar gerilediği araştırmalarla desteklenir. (2)
- Parkinson hastalığı üzerindeki olumlu etkisi kısıtlı araştırmalarda öne çıkar. (3)
- Yeşil çay içenlerin karaciğer hastalığına yakalanma riskinin daha düşük olduğu düşünülür. (4)
- Tip 2 diyabet türünün önlenmesine yardımcı olabilir. (5)
- Diş eti hastalıkları için risk oluşturan zararlı bakterilerin oluşumunu önlemeye yardımcı olur. (6)
- Vücutta kalori yıkımını artırıp yağı azaltarak kilo kaybını tetikleyebilir. (7)
- Vücudun bulaşıcı hastalıklara karşı tepkisini önemli ölçüde optimize ederek bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını destekleyebilir.(8)
- Yapılan bir araştırmaya göre, yeşil çayın kanserin bütün türleri için önleyici etkisi olduğu düşünülür. (9)
Yeşil Çay Nasıl Tüketilmelidir?
Yeşil çay tüketiminde miktar ve tazelik, demleme şekli ve süresi, hazırlama koşulları gibi unsurlar etkili olabilir. Açıkta satılan yeşil çayların uzun süre beklemiş olmadığından emin olmak gerekir. Çünkü bu durumda yeşil çayda nem artışı ve aflatoksin oluşumu ya da yabancı madde karışımı gibi istenmeyen durumlar görülebilir. Yarardan çok zarara neden olabilen bu durumu önlemek açısından güvenilir markaların ürünlerini seçmek doğru bir adım olabilir. Yeşil çayın demleme süresine uygun olarak demlenmesi önemli unsurlardan biridir. Gereken süreden fazla kaynatılan yeşil çayda yararlı bileşenler yok olabilir. Yeşil çayın kaynamaya yakın bir su içinde 5 dakika gibi kısa bir süre bekletilmesi; içime hazır hale gelmesi için yeterlidir. Demleme sırasında çaya bir miktar limon atmak antioksidanların sıvıya geçişini artırmaya yardımcı olur. Günlük tavsiye edilen yeşil çay tüketim miktarı 2-3 fincandır. Ancak yeşil çay tüketmesi önünde hamilelik, kronik hastalıklar, sürekli ilaç kullanımı gibi engelleri bulunan kişilerin hekimlerine mutlaka danışması tavsiye edilir.
Yeşil Çayın İçeriği Nedir?
Çaygiller familyasında yer alan Camellia sinensis bitkisinin yapraklarından üretilen yeşil çay, C ve E vitamini açısından oldukça zengindir. (10) Yaprakların toplanmasından hemen sonra kavrularak hızla kurutulması ile elde edilen yeşil çayın aktif maddesini, kateşin ve polifenoller oluşturur. Bunun yanı sıra çinko, manganez, krom ve selenyum bileşenleri açısından da zengindir. Yeşil çayın içeriğinde yer alan selenyum bileşeninin sağladığı yararlar şöyle sıralanabilir:
- Selenyum normal saçın korunmasına katkıda bulunur. (11)
- Selenyum normal tırnakların korunmasına katkıda bulunur. (12)
- Selenyum bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur.(13)
- Selenyum normal tiroit fonksiyonuna katkıda bulunur.(14)
Siyah Çay ve Yeşil Çay Arasındaki Farklar Nelerdir?
Yeşil ve siyah çayın ana maddesi her ne kadar aynı bitki olsa da üretim tekniği bu iki çayı birbirinden ayırır. Siyah çay fermente edilirken yeşil çay ise neredeyse hiç fermente edilmeyen bir çay türüdür. Dolayısıyla siyah çayın üretimi yeşil çaya kıyasla daha komplikedir. Üretim tekniklerinin ve süreçlerinin farklı olması bu iki çayın besin değerini de etkiler. Yeşil çay yaprakları tam olarak fermente edilmediği için bazı besin değerlerinin değişmeden kalması sağlanır. Siyah çayın kafein oranı yeşil çaya oranla daha fazladır. Bu da yeşil çayı daha faydalı bir çay türü olarak öne çıkarır. Yeşil çayın fermantasyon oranının sıfıra yakın olması, polifenoller açısından zengin olmasını destekler. Aynı şekilde yaprakların okside olmaması yeşil çayın etkili bir antioksidan olan ECGC açısından da zengin olmasını sağlar. (15) Yeşil çay dengeli beslenme ve aktif bir yaşam ile desteklendiğinde daha canlı bir metabolizma elde etmenize yardımcı olabilir.
Yeşil Çay Çeşitleri Nelerdir?
Yeşil çaylar gelişen teknoloji ile makine ile toplanmaya başlanmıştır. Ancak hala el ile toplanan yeşil çay türleri de bulunur. İklim ve toprak gibi faktörlerin yanı sıra yeşil çayın toplanma şekli de lezzeti üzerinde belirleyici bir etkiye sahiptir. El ile toplanan yeşil çayın tadının daha keskin ve aromatik olduğu bilinir. Özelliklerine göre değişen yeşil çay çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
Matcha
Klorofil içeriği bakımından yüksek olan ve gölgede yetişen yeşil çay yapraklarından üretilir. Daha canlı ve yeşil yapraklardan yapılan bu çay türü, yaprağın tamamı toz haline getirilerek tüketilir. Kaynar su ile karıştırılan toz hafif çırpıldıktan sonra servis edilir. Hafif ve acı olmayan aromatik bir lezzet sunar.
Sencha
Yaprakları önce buharda pişirilip daha sonra şekillendirilen bu popüler çay türü, Japonya’nın yeşil çayları arasında yer alır.
Yeşil çay çeşitleri yalnızca bunlarla sınırlı değildir. Bunların dışında;
- Bancha
- Kukicha
- Tencha
- Gyokuro
- Fukamushicha
- Konacha
- Funmatsucha
- Shincha yeşil çay türleri arasında yer alır.
Yeşil çayın sunduğu faydaları yaşınız ve yaşam tarzınıza göre Vitabiotics besin takviyeleri ile destekleyerek daha sağlıklı bir yaşamın kapılarını aralayabilirsiniz.
Kaynakça:
https://www.health.harvard.edu/heart-health/green-tea-may-lower-heart-disease-risk
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29843466/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27634207/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30524670/
https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/diet/tea-fact-sheet
